Pyetje-Përgjigje rreth Namazit (1)

(Pyetja Nr. 50) Beni / Shqipëri: / 9-8-2008

Mesagge: Selamu Alejkum
Kisha nje pyetje ne lidheje me nje problem qe na doli ne xhami. Imami na e fali namazin dhe mbasi e mbaruam ate, ati u kujtua se nuk kishte abdes dhe ne nuk e dinim si te vepronim. Si duhet vepruar ne rast te tille:
1. A duhet te perseritet namazi?
2. n.q.s duhet te perseritet, a te gjithe duhet ta peseritim apo vec imami?
Ju lutem brenda mundesive te na ktheni pergjigje te argumentuar.

Përgjigje / 26-8-2008

Nese imami falet pa abdes dhe nuk kujtohet per abdesin vecse pas mbarimit te namazit, atehere namazi i tij nuk eshte i vlefshem dhe ai duhet te perserise namazin, kurse xhemati e ka namazin te vlefshem dhe nuk e perserit namazin prej xhematit perveç atyre qe e dine se imami eshte falur pa abdes. Nese imami kujtohet ne mes te namazit se nuk ka abdes, ai duhet te terheq dike tjeter prej xhamatit qe eshte ne safin e pare dhe ta vendose imam, kurse vete te dale e te shkoje te marre abdes, pastaj ta fale namazin nga fillimi. Argument per kete eshte fjala e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem): “Ata (imamet) iu prijne ju ne namaz; nese ia qellojne (falen sakte dhe ne rregull), namazi eshte i sakte per ju dhe per ata e, nese gabojne, namazi juaj eshte i vlefshem kurse i tyre jo.” Hadithin e ka nxjerre Buhariu, Ahmedi, etj. Kurse argument per terheqjen e njerit nga xhemati dhe vendosjen e tij ne vend te imamit, eshte ngjarja e vrasjes se Umerit (radiallahu anhu), kur u godit gjate namazit te sabahut dhe terhoqi Abdurrahman iben Aufin te zinte vendin e tij dhe te vazhdonte namazin me xhematin.

Allahu eshte Ai i Cili jep sukses, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, familjen, shoket dhe te gjithe ata qe ndjekin rrugen e tij deri ne diten e Kiametit!

(Pyetja Nr. 49) Limoz / Kanada: / 14-7-2008

Selamu alejkum vella i nderuar! Si jeni a jeni mire? Lus Allahun e Madherur te jeni mire ju, dhe gjithe muslimanet ne cdo cep te botes.
Vella pjyetja e rradhes eshte kjo!!
1. Nje vella musliman shume here me permend hadithin “un do te nderyj ne diten e kjametit per ata qe vdesin ne Medina.” Tani me sa me kujtohet (a e kame lexuar ketu ose te mburoja), ky hadith nuk eshte sahi. Me sqaro pak te lutem, po te jete keshtu ta sqaroj dhe ate vellain, po te jete sahi ta keme vet me te qarte hadithin.
2. Kur shkon ne xhami dhe xhemati e ka falur rakatin e pare, por gjate namazit imami gabon, dhe ne fund te faljes bene dy suxhut e hareses, tani a duhet te bej dy suxhut e hareses pas tij, apo te ngrihem dhe te plotesoj namazin, dhe me vone suxhut.
3. Kur perseri xhemati mbaron faljen. dhe ti perseri shkove me vones dhe ngrihesh te plotesosh namaznin dhe je ne rresht mbrapa nuk ke mundesi te ecesh para te muri (per sutra) por duke thene teshehudin ne rakatin e fundit, personi qe ka qene ulur para ty iken, dhe persona te tjer kolojne para teje ne distance 3/4 metra, tani a duhet perseritur ky namaz per shkak se ata kalojne para teje??? apo jo
4. Gruaja me femit a duhet te falin xhuman apo dreken kini parasysh qe xhemati behet me shume se 2 veta?

Përgjigje / 14-7-2008

Ne nje hadith te mire (hasen), Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thote: “Me erdhi Xhibrili (per te me thene se) Allahu me la te zgjidhja nje nga dy gjerat: qe te fuste gjysmen e ymetit tim ne xhenet ose te me jepte te drejten e ndermjetesimit, dhe une zgjodha ndermjetesimin.” Ne nje transmetim tjeter shtohet: “Dy persona nuk do t’i perfshije ndermjetesimi im, dhe kush vdes ne Medine, une do te jem ndermjetesuesi i tij (tek Allahu).” [“Dhilalul Xheneh”, i Iben Ebi Asim 829, me verifikimet e shejh Albanit]. Pra, domethenia e hadithit eshte e qarte, se ata besimtare qe vdesin ne Medine dhe qe e meritojne ndermjetesimin e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), do te kene ndermjetesimin e tij ne diten e Kiametit, dhe kjo eshte prej miresive te Medines se ndritshme.
Kur e arrin xhematin me vonese, duhet te ndjekesh imamin deri sa te jape selam, dhe te besh dy sexhdet e harreses bashke me te, nese ai ka gabuar ne namaz, pastaj te ngrihesh dhe te plotesosh namazin, dhe nuk ben me dy sexhde te harreses.
Nese nuk ke pengese (sutra) para vetes kur falesh, detyra jote eshte qe nese kalon njeri para teje, te zgjasesh doren dhe ta pengosh, per aq sa arrin dora, dhe nese dikush kalon, namazi yt nuk prishet, por personi qe kalon ka gjynah, dhe behet fjale per ate qe kalon mes teje dhe vendit ku duhet te ishte sutra, dmth thuajse mes teje dhe vendit ku ben sexhde qe ve koken ne toke, ndersa kush kalon pas kesaj largesie, nuk ka problem inshaAllau. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thote: “Sikur ta dinte ai qe kalon para atij qe eshte duke u falur se çfare gjynahu merr, do te ishte me e mire per te qe te qendronte 40 (dite, muaj ose vite – dyshon tranmetuesi) larg se sa te kalonte para tij.” [Buhariu dhe Muslimi]. Prandaj Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka urdheruar te merret sutra kur falesh, me qellim qe te falesh namazin sa me te plote dhe muslimanet e tjere te mos futen ne gjynahe per ndonje gabim apo mosvenie re te atij qe falet, ose nga mosdija, etj. Qe te eliminohen keto te gjitha, muslimani duhet te kujdeset qe te marre diçka per sutra, nese ka mundesi, e nese jo, behet llogaria me hamendje se ku duhet te ishte sutra qe nga vendi ku ben sexhden, dhe kalon pas saj, sa me larg atij qe falet.
Namazi i xhumase nuk eshte detyrim per gruan dhe as per femijet, por gruaja duhet te fale namazin e drekes, nese nuk e fal namazin e xhumase ne xhami, dhe mundet qe ta fale namazin e drekes me xhemat, me njerezit e shtepise.

Allahu ju ruajte e ju dhente sukses, sepse Allahu eshte Ai i Cili jep sukses, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, familjen, shoket dhe te gjithe ata qe ndjekin rrugen e tij deri ne diten e Kiametit!

(Pyetja Nr. 48) Meriem / Itali: / 12-7-2008

Esselamu alejkum ue rahmetullahi ue berekatuhu!
A kishit pasur mundesi te na shpegoni me referenca nga hadithet se eshte e ndaluar te thuhet “Allahu ja takabal” nje besimtari qe shkon per t’u falur apo sapo eshte kthyer nga e falura, pasi qe ketu ka shume musliman qe nuk e marrin vesht qe kjo shprehje eshte bidat e nuk e di si t’ja shpjegoj. Allahu na dhente dituri te qendrueshme e na befte prej atyre qe e praktikojne sunetin!

Përgjigje / 14-7-2008

Ajo qe eshte bidat ketu, nuk eshte vete kjo shprehje, sepse ajo ka ardhur ne hadith te sakte, ku thuhet se sahabet e uronin njeri-tjetrin ne dite feste (per bajram) duke thene: “Tekabbelallahu minna ue minkum”, dhe fjala “Allahu jetekabel” ka te njejtin kuptim. Por qe kjo shprehje te perdoret nga muslimanet pas çdo namazi dhe kjo gje te behet zakon, kjo eshte ajo qe eshte bidat dhe risi ne fe, gje te cilen nuk e kane bere sahabet e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), as tabiinet, dhe as ata qe ndoqen rrugen e tyre. Muslimanet qe nuk dine, duhen mesuar dhe u duhet sqaruar se kjo veper nuk eshte bere nga Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) dhe as nga sahabet e tij, keshtu qe ajo nuk duhet bere zakon dhe rruge, sepe rruga me e mire eshte rruga e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem). Allahu i kthefte muslimanet ne fene e Tij me nje kthim te vertete! Allahu eshte Ai i Cili jep sukses, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, familjen, shoket dhe te gjithe ata qe ndjekin rrugen e tij deri ne diten e Kiametit!

(Pyetja Nr. 47) Anonim / Gjilan: / 5-7-2008

Message: -Selam Alejkum.Vlla i nderuar a kish pas mundesi te ma sqaroni qeshtjen e shkurtimit te namazit kur jom ne udhtim. p.sh, jom naga prishtina dhe kam ardh te tezja qe disa dit dhe e kom shkurtu namazin nga 4 ne 2,me sa di un ka rreth 46 kilometra.-A kom vepruar drejt dhe sa dit kom drejt te veproj kshtu, dhe a kuptohet namazi i udhtarit sikurse ,musafir te jepni 1 sqarim rreth kesaj (udhtar-musafir). Kam lexuar 1 fetfa lidhur me ket por nuk kam mudur te marr pergjegjie per ditet, sa dit kam drejt te veproj keshtu. Allahu ju shperbleft.

Përgjigje / 13-7-2008

Ne lidhje me kete pyetje ka dy çeshtje qe lidhen me udhetimin: E para: Cila eshte largesia ne te cilen personi quhet udhetar; çeshtje per te cilen ka udhetim dhe shumica e dijetareve thone se kjo largesi duhet te jete jo me pak se 80 km, ndersa te tjere thone se çeshtja e largesise nuk merret parasysh por ajo qe merret parasysh eshte zakoni i njerezve se kujt i thone udhetar. E dyta: Koha gjate se ciles quhesh udhetar dhe te lejohet te zbatosh rregullt e udhetarit ne lidhje me namazin: Edhe ne kete çeshtje ka mospajtim: disa thone se kjo kohe kufizohet me 4 dite, nese ke per qellim qendrimin ne ate vend ku shkon, e nese nuk ke per qellim te qendrosh por rrethanat ta bejne te detyrueshem qendrimin, atehere nuk merret parasysh koha e qendrimit, qofte e gjate apo e shkurter, e shkurton namazin dhe e bashkon ate, perderisa nuk ke per qellim qendrimin, por pret te kthehesh nga çasti ne çast. Ndersa te tjere thone se koha e qendrimit nuk merret parasysh perderisa vazhdon te jesh udhetar dhe nuk je ne vendin tend te perhershem. Ajo qe mendojme se eshte me e sakta, eshte mendimi i pare, sepse kjo eshte edhe me e paqshme, e Allahu e di me mire. Allahu eshte Ai i Cili jep sukses, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, familjen, shoket dhe te gjithe ata qe ndjekin rrugen e tij deri ne diten e Kiametit!

(Pyetja Nr. 46) Ebu Abdilah / Kanada: / 5-7-2008

Message: asselamu aleykum
A bon mu fal ni xhami qe e kan opinionin e sektit habashi per kah mu kthy kur t’falen ktu ne kanada?

Përgjigje / 12-7-2008

Ne çerekun e fundit te shekullit 14 Hixhri, u shfaq grupi i udhehequr nga Abdullah el Habeshi, i cili ka ardhur nga el Habeshe dhe zbriti ne Sham (Siri) bashke me humbjen e tij. U soll neper lagje e xhami por nuk gjeti vend te pershtatshem per te zbrazur helmet e tij veçse ne Liban. Aty filloi t’i ftoje njerezit ne rrugen e tij dhe ndjekesit e tij filluan te shtohen, dhe idete e tij filluan te perhapen. Ato ide ishin nje perzierje mes bindjeve te xhehmive, mutezilive, atyre qe bejne tavaf rreth varreve dhe sufive, per te cilat ai eshte fanatik dhe ka botuar libra e gazeta qe ftojne ne to. Kush i sheh shkrimet e publikuara nga ky grup, i behet e qarte me lehtesi se ata kane dale me bindjet e tyre nga ehli suneti dhe xhemati. Prej bindjeve te tyre permendim p.sh: 1. Ne çeshtjet e besimit ata jane ne medhhebin e humbur te murxhive (duke thene se besimi eshte pranimi me zemer se ka Zot, dhe se veprat nuk jane prej besimit, ndersa ehli suneti beson se besimi eshte fjale dhe veper, shtohet dhe pakesohet). 2. Ata e lejojne kerkimin e ndihmes, kerkimin e mbrojtjes dhe te mbeshtetjes nga te vdekurit, si dhe lutjen e tyre perveç Allahut apo perkrah Tij, gje e cila eshte shirk i madh (shokvenie Allahut), dhe argument per kete jane tekste te shumta nga Kurani dhe Suneti. 3. Tek ata, Kurani nuk eshte fjale e Allahut ne te vertete, por krijese e Tij, ndersa argumentet e patundura te fese tregojne se Kurani eshte fjale e Allahut dhe shpallje e Tij. 4. Keta e shohin te detyrueshme interpretimin e ajeteve te Kuranit qe flasin per Cilesite e Allahut te Madheruar, gje e cila eshte ne kundershtim me unanimin e popullit musliman qe prej sahabeve dhe ata qe kane ndjekur rrugen e tyre deri me sot. 5. Prej besimeve te paverteta te tyre eshte edhe mohimi i te qenet e Allahut lart dhe mbi krijesat e Tij, kurse argumentet e fese prej Kuranit dhe Sunetit argumentojne se Allahu eshte lart dhe mbi Krijesat e Tij. I Larte me Qenien e Tij dhe me Cilesite e Tij. 6. Ata flasin kunder disa sahabeve me fjale qe nuk u pershtaten atyre, siç bejne me Muavijen (radiallahu anhu), gje ne te cilen i ngjajne Rafidive. Si dhe bindje te tjera te devijuara qe kane ata. Keta japin edhe disa fetva te habitshme te cilat kundershtojne Kuranin dhe Sunetin, siç eshte lejimi i kumarit me jomuslimanet, lejimi i vjedhjes se jomuslimaneve nese nuk ndodh fitne, lejimi i kamates me jomuslimanet, etj. Keta flasin kunder dijetareve te medhenj te ymetit musliman me qellim qe te largojne njerezit prej tyre dhe prej dijes se tyre, me qellim qe te mbesin ne erresiren e injorances dhe keshtu e kane me te lehte t’i komandojne e te luajne me ta. Keta kane shkruar kunder dijetareve te medhenj qe ka njohur bota Islame, siç eshte Iben Tejmije, kunder te cilit ka shkruar vete Abdullah el Habeshi, dhe ka shpifur kunder tij gjera qe nuk i ka thene, si dhe e ka quajtur te humbur dhe te devijuar. Po keshtu kane bere edhe me shejhun e madh Muhamed iben Abdulvehab, riperteritesin e fese ne shekullin e 13 hixhri, i cili i ftoi njerezit ne Njesimin e Allahut dhe luftoi shirkun me te gjitha llojet e tij. Ngriti lart dhe madheroi tekstet e Kuranit dhe te Sunetit dhe luftoi bidatet dhe risite e shpikura ne fe. Ata i bejne keto me qellim qe te largojne njerezit nga e verteta, dhe padyshim se urrejtja qe mban ky grup per keta njerez te zgjedhur te ymetit musliman, tregon per urrejtjen dhe smiren qe fshehin zemrat e tyre per te gjithe ata qe therrasin ne Njesimin e Allahut dhe kapen per rrugen e brezave te pare e te ndritur te Islamit, ne bindje dhe ne veper. Ndjekesit e ketij grupi (el ahbash) jane larg dhe te ndare nga e verteta e Islamit dhe esenca e tij. Pra, grupi i ahbasheve eshte nje grup i humbur, fetvate qe dalin nga ai nuk lejohet te merren nga muslimanet, fjala e tyre per hadithet qofte nga zinxhiri i transmetimit apo nga permbajtja e hadithit, nuk eshte e besueshme, muslimanet ne çdo vend duhet te terheqin verejtjen dhe te paralajmerojne njerezit nga ky grup i humbur qe te mos mashtrohen nga ai. Lusim Allahun t’i ruaje muslimanet nga çdo humbje dhe t’i ktheje ata ne fene e Tij me nje kthim te vertete e te sinqerte! [E permbledhur nga fetvaja nr. 19606 e Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, me kryetar shejh Iben Baz].

Pasi na u be e qarte rruga e ketij grupi te humbur, dhe se ata bejne shume vepra kufri e shirku, nuk lejohet te falesh ne xhamine e tyre dhe as pas nje imami te rruges se tyre, madje nuk duhet te afrohesh tek ata si dhe te keshillosh te tjeret qe te mos afrohen tek ata. Allahu i ruajte muslimanet nga kurthet e te humburve e te devijuareve dhe i udhezofte ata ne te verteten dhe ne rrugen drejte! Allahu eshte Ai i Cili jep sukses, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, familjen, shoket dhe te gjithe ata qe ndjekin rrugen e tij deri ne diten e Kiametit!

(Pyetja Nr. 45) Anonim / Suedi: / 1-7-2008

Message: Esselamu alejkum:
1.Kam degjuar nga hoxhallaret selefi se dhenia e dores nje gruae e moshuar dmth lejohet, kur tani e kam lexue nje fetwa te shejh bin Bazit se ai kishte thene qe sben, e deshta me dite se a eshte ketu ihtilafe mes dijetareve apo cka na keshilloni ju se cili mendim eshte me i sakte ?
2. Nje moter muslimane ben kete pytje dhe thote se ajo e din qe sben me flejt pas namazit te akshamit por ajo thote se koha e namazit te akshamit ne perendim eshte ne ora 21h e dicka kurse koha e jacis eshte ne ora 00h e dicka, e ajo spo mundet me prit kaq vone pasi eshte e lodhur dhe tha a ben qe me flejt pas akshamit dhe pastaj te zgjohet me fal jacijen e pastaj prap ne gjume e pastaj te zgjohet me fal namazin sabahun,
a}. thote ajo prej lodhjes nje dite e kishte fal namazin e jacijes para kohe dhe kishte shkuar me flejt sepse ka qen shume e lodhur dhe pyet a eshte ky namaz i pranuar apo duhet me perserit namazin,
b). nje namaz qe falet para kohe qe nuk e ka ditur kohen e sakt a eshte i pranuar dhe nese jo ateher a numrohet namaz nafile tek Allahu ?

Përgjigje / 4-7-2008

Dhenia e dores gruas se huaj nuk lejohet qofte edhe nese ajo eshte e moshuar dhe per kete nuk ka kundershtim ne mesin e dijetareve te ehli sunetit. Nese nuk e ke shkruar gabim, po thua se ne fetvane e shejh bin Bazit thuhet se kjo s’ben, dmth qe nuk lejohet, dhe kjo gje vertetohet ne fetvate e dhena nga shejhu ne lidhje me kete ne librin “Mexhmuu fetava iben Baz” 3/321.
Nuk ka hadith te sakte qe e ndalon fjetjen pas namazit te akshamit, por dijetaret thone se nuk preferohet te flihet ne kete kohe per shkak te kohes se shkurter mes akshamit dhe jacise dhe nese fle, mund te kaloje namazi me xhemat ne xhami. Koha e namazit te jacise hyn me humbjen e te kuqerremtes se qiellit nga perendimi i diellit, kur qielli nxihet dhe dalin yjet dhe vazhdon deri ne gjysmen e nates, dhe kjo quhet koha e zgjedhur, ndersa pas kesaj kohe deri para agimit, quhet koha e detyrueshme per ata qe nuk munden ta falin me pare. Nese e fal namazin e jacise para kohes se tij qe pershkruam me siper, duhet ta perseritesh ate namaz. Kjo perfitohet edhe nga fetvate nr. 7795, 10346, te komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi.
Namazi qe falet para kohe nga mosdija, duhet te perseritet nese e meson se e ke falur para kohe, sepse namazi qe falet para hyrjes se kohes se vet, eshte i pavlefshem dhe ai duhet te perseritet menjehere sa ta mesosh kete gje. Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 44) Nardi / Fier: / 30-6-2008

Message: selamu alejkum. doja te me qartsonit disa thenje qe degjojm por pa argumente se a jan te sakta: 1. Mbas namazit farz behen tesbit dhe kam degjuar se eshte e uryer te dalesh pa ber tesbit nga xhamia, a ka argument per kete? 2. Falet namazi farz, disa te vonuar vin mbas namazit namazi farz ka mbaruar keta persona duhet ta falin bashk namazin apo secili per vete? 3. Ka vdek nje person dhe djali i tij ben dua dhe thot o Zot letsoja babait tim varin mesela qendron ketu dhe kam degjuar se i vdekuri thot cfar eshte ky letesim i thuhet se e ke nga filani kete letesim ka ber dua per ty? 4. Kam lexuar ne nje liber qe thot nuk te pranohet namazi ne qoftese i ke teshen e leshuar posht nyjes te kembes? 5. Desha te dija ceshtejen e mishit ketu ne shqiperi disa nxenesa dije thon lejohet te hahet mish ne cdo lokal apo resorant ku te ulesh, disa thon nuk lejohet vetem ne qoftse ai qe e ka ther e beson diten e kiametit. Ata qe thon lejohet argumentohen se ne shqiperi jan musliman dhe ne si bejm dot qafira. A lejohet mishi ne cdo dyqan mishi apo jo? Mund te me sqaroni me shum ne kete ceshtje. ALLAHU JU RUAJT DHE JU DHENT SUKSESALLAHU JU RUAJT DHE JU DHENT SUKSES.

Përgjigje / 5-7-2008

Berja e tespive pas namazit farz, duke qendruar ulur ne vendin e faljes, eshte sunet dhe kush e le kete, ka lene sunetin. Nese kjo behet rruge, atehere ekziston frika e nxjerrjes se ndonje bidati, sepse nuk lihet nje sunet, veçse ne vend te tij del nje bidat. Por ne rast se dikush nxiton dhe ka pune, nuk ka problem qe te dale nga xhamia pa i bere tespite dhe t’i beje rruges.
Per çeshtjen e te formuarit e dy xhemateve ne nje xhami, njeri xhemat pas tjetrit, ka mospajtim ne mesin e dijetareve: disa e lejojne kete gje dhe disa e ndalojne. Fjala me e sakte mendojme se eshte ajo e grupit te dyte qe e ndalon formimin e xhematit te dyte ne nje xhami, mbeshtetur ne disa argumente te ardhura nga vepra e sahabeve, gje te cilen e kemi sqaruar ne nje pyetje te meparshme. Ky eshte mendimi i imam Shafiut dhe kete perkrah edhe shejh Albani (Allahu i meshirofte!).
Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Njeriut i ngrihen graden ne xhenet dhe ai thote: “Nga me kane ardhur keto (te mira qe me ngriten gradat)?” Do t’i thuhet: “Nga lutja per falje qe ka bere djali yt per ty.” [Hadith Hasen. Es Sahiha 1598. E ka nxjerre Iben Maxheh 3660, Ahmedi, Bejhakiu].
Disa dijetare jane te mendimit se te falurit me rrobe te zgjatur nen nyjen e kembes eshte i pavlefshem, pra ketij personi nuk i quhet namazi, duke u bazuar ne hadithet kercenuese per kete veper, ku Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thote: “Pjesa e mbuluar nga rrobja qe zbret nen nyje eshte ne zjarr.” Ndersa dijetare te tjere thone se personi i tille ka bere haram dhe merr gjynah, por namazi i tij eshte i vlefshem, dhe ky eshte mendimi me i sakte, por keshillojme vellezerit qe e bejne kete gje, qe te kene frike Allahun dhe denimin e Allahut dhe te mos e shkelin kete urdher te Allahut per diçka pa vlere nga dynjaja, sepse nuk krahasohen, e Allahu eshte Ai i Cili e ka ne dore suksesin.
Ne lidhje me mishin dhe therjen e tij, ne menyre te permbledhur themi: Nuk lejohet te hahet mishi i kafshes se therur ne emer te dikujt tjeter perveç Allahut, siç bejne idhujtaret e ata qe veprojne si ata prej sekteve islame. Nuk lejohet te hahet mishi i kafshes se ngordhur, e cila nuk eshte therur sipas rregullit Islam (qe nuk i ka dale shpirti nga therja nga qafa por para therjes dhe qe nuk i ka dale gjaku). Nuk lejohet te hahet gjaku, as mishi i derrit, as gomari i bute, etj. Per muslimanet e Shqiperise çeshtja eshte disi e komplikuar, sepse ata thone se jane muslimane por shume prej tyre nuk e besojne diten e kiametit, dhe ne kete rast, dijetaret thone se duhen mesuar dhe jo t’u thuhet se jane kafira. Nese dikush prej tyre e therr kafshen sipas rregullit, duke thene bismilah dhe duke e therur kafshen ne menyre qe ajo te ngordhe nga therja dhe jo nga goditja, apo qe te mos i dale shpirti para therjes, perndryshe ajo quhet e ngordhur dhe nuk lejohet te hahet. Me sa dime, ne pergjithesi, ne vendin tone ata qe therin e permendin emrin e Allahut dhe thone “bismilah”, ne kete rast lejohet qe mishi i therur nga ata te hahet, e nese dikush e di me siguri te kunderten e kesaj per ndonje kasap te caktuar, atehere te mos bleje mish tek ai. Nese ne nje qytet njihet nje kasap musliman i cili e therr mishin sipas rregullit dhe ai eshte i besueshem, atehere me e paqshme eshte qe te blihet mishi tek ai, por jo se tek te tjeret qe e therin kafshen sipas rregullit ndalohet blerja e mishit. Ndersa ulja neper restorante permban ne vetvete çeshjte te tjera, siç eshte mundesia e te gatuarit me mish derri, apo ne ene ku eshte gatuar mishi i derrit, ose ne restorant serviret alkool, gjera te cilat e bejne te ndaluar per besimtarin qe te qendroje ne vende te tilla. Keto jane rregullat qe mendojme se jane me te sakta ne lidhje me kete çeshtje, ne vendin tone, e Allahu e di me mire dhe Ai e ka ne Dore suksesin. Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 43) Abdullah / Kosovë: / 25-6-2008

Message: Nese je ne medrese e aty nuk te lejojne qe te jesh pasues i sunnetit. Dhe nese shkone ne xhami kudo qe te jet ajo, a bene qe me u fal ne menyren se si falen “hanefinjet” se po kanoset rreziku me perjashtim nga shkolla. Apo eshte me mire qe te falem ne shtepi. Allahu te shperblefte me te mira.

Përgjigje / 25-6-2008

Falja e namazit ne xhami eshte detyrim per burrat, perveç nese kane justifikim te pranuar, ndersa menyra e faljes sipas nje medhhebi te caktuar eshte e rregullt tek ata qe besojne se ajo menyre falje qe bejne eshte menyra e sakte, ndersa kur beson se ajo menyre falje eshte e gabuar, por ti je i detyruar ta veprosh ate per demin qe mund te shkaktohet, atehere ti mund te falesh ashtu si falen ne medrese apo ne xhamine ku thua se nese nuk falesh sipas medhhebit hanefi te perjashtojne nga shkolla. Ne urojme dhe lusim Allahun qe t’i hape horizontin udheheqesve tane fetare ne vendet tona, qe te sigurojne liri ne zgjedhjen e medhhebit apo ne menyren e faljes se namazit ne veçanti, dhe mosdetyrimin per praktikimin e medhhebit hanefi me nje fanatizem te papare dhe jashte logjikes, sikur medhhebi hanefi te ishte urdheruar nga Zoti qe te ndiqej vetem ai!!! Ky fanatizem dhe detyrim ne ndjekjen e nje medhhebi mund te krahasoj me diktaturen komuniste ne shqiperi, dhe nga ana logjike nuk ka ndonje dallim mes tyre. Islami i ka dhene njeriut lirine e mendimit, e te zbulimit dhe te perparimit, lirine e fjales dhe te zgjedhjes. Islami nuk pranon ngurtesi dhe as mbetje ne vend, por ai eshte perparimtar dhe nxit per zbulime e meditime. Legjislacioni Islam nuk pranon kurre ngurtesi, por ai eshte i vlefshem dhe i dobishem per te gjitha vendet dhe kohet, sepse ai ka vendosur bazat dhe rregullat mbi te cilat dijetaret bazohen per te nxjerre ligje te reja sipas kohes dhe vendit ku jetojne. Do te ishte nje arritje e madhe qe edhe ne vendet tona, udheheqesit fetare -Komunitetet Muslimane- te mundesonin lirine e plote ne ndjekjen e medhhebit qe secili beson se eshte me i sakte, si dhe caktimin e lendeve te mesimit neper medrese ku te mesohet per te gjitha medhhebet Islame te fikhut, gje e cila veprohet sot ne te gjitha universitetet e botes Islame, qofte edhe per ato universitete Islame qe ndodhen ne vendet evropiani apo amerikane. Por, suksesi eshte ne Dore te Allahut, dhe ne tek Ai ankohemi! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 42) Shahin / Kosovë: / 22-6-2008

Eselamu alejkum vlla bledari si jeni vlla si po kaloni ne jordani me msimet mire Allahu ju dhente sukses vlla ne cdo setuate vlla une kam nje pyetje vlla me te vertet shume pyetje vlla ty kam bere por lus Allahun qe te shperblej ne dunja e ahiret vlla pyetja ime eshte une atje ne fshat ku banoj ne nuk kemi xhamij por ne falemi me nje xhami tek nje fshat aty afre sidomos cdo te xhuma ne shkojme atje por kete radhe baba ka pasur djalin e vllaut me vete aje eshte 11 vjete per 12 vjete por baba ka shkur me para se te hyne koha edha ka nxen reshtin e pare me gjithe djalin e vllaut time por njere aty nga xhematy ja kan nxjerre babes djalin e vllaut nga reshti i pare e kane kaluare ne rreshtin e fundit e i kane thene nuk te takon ty ky rreshte vlla une veq dua aka argumente per kete veper edhe nese mundesh me argumento qe femijes i takon edhe vendi i pare. Allahu ta shperblefte vlla

Përgjigje / 25-6-2008

Nje pyetje te tille i eshte pergjigjur shejh Iben Uthejmin (Allahu e meshirofte!), dhe nga pergjigja e tij permendim ne menyre te permbledhur: “Nese femija nuk kupton nga namazi dhe shkakton zhurme dhe bezdisje ne xhami, atehere duhet pyetur se kush eshte prindi i tij dhe me te mire e te bute, ai ta nxjerre ate nga xhamia, pa shkaktuar tek femija urrejtje per xhamine apo per ata qe falen ne te. Ndersa, nese femija eshte i rritur dhe nuk shkakton bezdisje dhe as zhurme ne xhami, atehere nuk i lejohet kujt prej xhematit qe ta largoje ate nga vendi qe ka zene ne xhami, qofte edhe pas imamit ne safin e pare, sepse Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka ndaluar qe dikush te ngreje vellane e tij nga vendi dhe te ulet vet ne vendin e tij. Disa dijetare kane shkuar ne mendimin se lejohet qe femijet te nxiren nga safi i pare dhe ne vendin e tyre te futet nje i rritur, duke u argumentuar me hadithin “Pas meje te falen te rriturit dhe ata qe logjikojne!”, por me kete fjale Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka pasur per qellim te nxise te rriturit qe te falen pas tij, dhe jo qe te perzere te vegjlit nga safi i pare, sepse sikur te kishte per qellim kete, ai do te kishte thene: “Te mos falet pas meje veçse te rriturit dhe ata qe logjikojne!”. Perveç kesaj, largimi i femijeve nga safat e pare apo nga vendi qe kane zene ne xhami, shkakton tek ata urrejtje per xhamine dhe per njerezit qe falen ne xhami, madje kjo shton edhe me shume zhurmen ne xhami, sepse nese femijet vendosen te gjithe bashke ne nje saf ne fund te xhamise, ata do te bejne me shume zhurme dhe do te luajne me njeri-tjetrin. Nese perbri teje falen dy femije dhe ti ke frike se mos luajne me njeri-tjetrin, nuk ka ndonje problem qe ti te ndash mes tyre (te futesh mes tyre), per te eliminuar zhurmen qe mund te shkaktohet.” [Takimi i temes se hapur, nr. 67].

E, sa per djalin e vellait tend, ai qenka burre dhe askujt nuk i lejohet ta nxjerre nga safi i pare, por megjithate nuk duhet te behen probleme nese ndokush prej te moshuarve qe nuk kane dije, e nxjerr ate nga rreshti i pare, me qellim qe te mos shkaktohet fitne e probleme, por t’i sqarohet djalit kjo gje ne menyre qe te mos merzitet. Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 41) Muslimane / Gjermani: / 22-6-2008

Message: Selamun alejkum vella musliman, gjithmon e kam ne mendje kete pyetje por askund nuk mundem te gjej pergjigje, e kam pyetur edhe disa me te dishem se une por edhe ata nuk kan dit t’me pergjigjen, pyetja eshte keshtu: Si eshte puna e kesaj besimtares qe fal namaz dmth eshte banore e Xhennetit, kurse burri i saj per shkak te mos faljes dhe gjynaheve te tjera eshte banor i xhehnemit. dmth pyeja eshe se kjo besimtare a e pret burrin e saj deri sa te del nga xhehnnemi (pasi eshte thenje e All-llahut qe besimtaret qe kan pasur besim te paster ndaj Allahut sa kokra e grurit dhe qe nuk i bejn Allahut shirk do te vendosen perseri ne xhennet, dmth pastaj behen perseri bashk? Ndoshta e komplikova pak duke u shkepur ne pershkrim por shpresoj qe pyetja eshte e qarte. Allahu ju shperbleft u befshit prej atyre bonoerve Te xhennetit pa dhen llogari !!!

A eshte pa tjeter kunorizimi tek ne muslimanet me u be me Hoxh? Me than mua qe ta bej sa me shpejt kunorizimin se nuk me vlen qe e kam bere ne komun qe nuk ka qen Hoxha. Une e kam ndegju nje intervist te imam Albanit (All-llahu qoft i kenaqur me te), aty me sa e kam kuptuar duhet te jet prinderit e tyre pa tjeter dmth baba, nese nuk ka bab ateher vellau. A ka mundesi nje sqarim lidhur me kunorizimin.
E kam edhe kete pyetje: meqense ketu ne gjermani po hyjm vone ne namaz te jacis ashtu kah ora 24.14 (sipas takvimit), e pastaj koha e namazit te sabhut po eshte me se vonti pak para 5 te mengjesit, dhe une ndonjeher nga lodhja me femijun tim foshnje gjate nates nuk po e ndegjoi alarmin ose po ndali pa vetdie, keshtu qe po du me hek dyshimin qe e kam, a mundem te fali sabahun ateher ne ate moment kur sgjohem, se kam ndegjuar kur te lind dielli me nuk ben te falish namazin se pabesimtaret i bijn ne sexhde diellit. E kam lexuar nje pergjigje te ngjajshme por shejtani po me jep ende dyshim keshtu qe dashta veq nje pergjigje te shkurt qe ta heki dyshimin. Me ben hallall per shum pyetje por pasi po jetoi ne gjermani nuk kam tjeter ku te mar pergjigje te sakta. Por me gjithate Allahu te shperbleft per mundin e juaj.

Përgjigje / 28-6-2008

Besimtari duhet te preokupohet me shume me punet dhe veprat qe te çojne ne xhenet, se sa me gjera qe jane te fshehta dhe nuk dihen plotesisht ne lidhje me vete xhenetin. Ajo qe dihet eshte se xheneti eshte vendbanimi i besimtareve te cilet e mbyllin me sukses jeten ne dynja dhe atje do te kene te gjitha te mirat, prej te cilave jane edhe bashkeshortet e tyre qe kane pasur ne dynja, nese kane qene besimtare dhe nese jo, me bashkeshorte te tjere, me te mire se ata. Ne disa hadithe permendet se grate e xhenetit i presin burrat e tyre me mallengjim dhe me padurim, por ketu mund te jete per qellim grate e xhenetit prej hyrive, megjithese nuk ndalon qe te jene edhe grate e tyre te cilat i kane pasur ne dynja, dhe me te cilat do te vazhdojne jeten e perjetshme. Dija e hollesishme per kete eshte tek Allahu dhe do te mesohet ne boten tjeter, lusim Allahun te na beje prej banoreve te xheneteve te larta!
Nuk eshte kusht qe kurorezimi te behet me hoxhe dhe as ne xhami, por kusht eshte qe te jete prezent kujdestari i vajzes dhe dy deshmitare. Te tjerat jane formalitete, te cilat zakonisht behen ne vendet ku muslimanet jane pakice dhe kur prinderit e vajzes nuk jane muslimane; ne kete rast kujdestar per te mund te quhet kryetari i komunitetit musliman ne ate vend, ose nje i emeruar nga ai per keto çeshtje. Nuk ka problem regjistrimi i marteses ne gjendjen civile, madje diçka e tille eshte e domosdoshme sot per arsye civile qe dihen.
Kur muslimanit i ka kaluar koha e nje namazi apo afron te kaloje koha e tij, per shkak gjumi apo harrese, a diçka tjeter, ai menjehere duhet te filloje faljen e atij namazi pa veshtruar fare te dielli nese eshte duke lindur apo duke perenduar, sepse ndalesa qe eshte bere nga te falurit ne keto kohe, nuk eshte ndalese e pavarur por ndalese per shkak te diçkaje tjeter: nga frika e te ngjasimit me adhuruesit e diellit apo edhe me adhurimin e diellit, d.m.th. nga frika e shirkut. Por kjo ndalese eshte vetem per namazet nafile ne keto kohe, ndersa kur ke per te falur namaz farz apo namaz me sebep, siç jane dy rekaten e pershendetjes se xhamise, per keto namaze nuk ka ndalese qe te falen ne kohet e ndaluara per namaz nafile, por urdheri eshte qe ato te falen menjehere. Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 40) Salahudin / Gjilan / 10-6-2008

Message: selamu alejkum kam dy pyatje
A lejohet ME BE KETE DUA: “O Allah me deno ne ket bote se denimi Yt eshte me i rende ne boten tjeter!”
E dyta: a lejohet te falet nen imami psh imami me u fal ne katin e pare e ndesa gjemati ne bodrum dmth gjemati eshte nene imamin kjo zakonisht ndodh ne diten e xhuma?
me trego a jam i kjarte vella ne pyetje. me ndrit zemren me pak pergjwegjje se un jam i dobet ne koto mesele kENAQESIA E aLLAHUT QOFT MBI JU.

EDHE NJE PYETJE ME BANI HALLALL SE PO BEHEM I TEPERT
A LEJOHET TE STUDIOHET PSIKIATRIA E FEMIVE SE UN STUDIOJ MJEKESIN SE KA DALLIM PSIKIATRIA E FEMIVE PREJ PSIKIARTRIS SE TE RRITURRIT? ALLAHU JU SHPERBLEFTE ME TE MIRA.

Përgjigje / 15-6-2008

Ne Sahihun e Muslimit (6776) transmetohet se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) vizitoi nje te semure prej muslimaneve, i cili ishte dobesuar shume dhe ishte bere si zog (i lehte). Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) i tha atij: “A i je lutur Allahut me ndonje lutje, apo i ke kerkuar ndonje gje?” Ai tha: “Po, i jam lutur keshtu: “O Zot! Ate denim qe do ma jepje ne boten tjeter, ma shpejto dhe ma jep ne dynja!” Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) tha: “Subhanallah! -I lartesuar qofte Allahu! (ne shenje habie). Ti nuk e mban dot kete gje! Perse nuk thua: “O Zot! Na jep te mira ne kete bote dhe te mira ne boten tjeter, dhe na ruaj nga denimi i zjarrit!” Atehere ai iu lut Allahut me kete lutje dhe Allahu e sheroi ate.” Vepro siç ka thene pejgamberi (salallahu alejhi ue selem).
Lejohet te falesh ne vend me te ulet se imami, qofte nje kat me poshte apo me shume. Kjo ndodh edhe ne Kabe, dhe nuk ka ndonje problem per kete, por ka nje dallim: se ne Kabe lejohet falja para imamit, por ne xhamite e tjera kjo nuk lejohet. Pra, xhemati duhet te falet pas imamit dhe jo ta kaloje ate ne drejtim.
Ne lidhje me psikologjine, kemi folur ne pyetjen nr. 98, dhe ketu nuk kemi çfare te shtojme, vetem se te themi qe edhe psikologjia e femijeve hyn ne rregullin e pergjithshem, qe ate duhet ta studioje dikush qe ka dije nga Islami dhe se si edukohet femija ne Islam, pastaj t’a mesoje psikologjine e femijeve me qellim qe te nxjerre ne pah mangesite e mendjes njerezore perballe ligjeve te Islamit, te shpallura nga Zoti i njerezve, dhe jo per te punuar me te dhe sipas saj. Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 39) Anonim / Kosovë: / 1-6-2008

Message: es-selam alejkum
Pyetje. Ne nje hadith thuhet “Kush e degjon ezanin dhe nuk i pergjigjet pa arsye, nuk ka namaz..” me sa di unë ky hadith transmetohet ne sunenin e Ibn Maxhes.
Pyetja ime ka te beje se a hyn ky hadith ne kete kercenim me mjetet e tashme te sofistikuara, pasi ne kohen e te Derguarit sal-lAllahu alejhi ve sel-lem nuk ka pasur mikrofona dhe zmadhues të zërit ndersa tani ka raste qe ezani thirret ne nje fshat ku ka xhami dhe mund te degjohet tek fshati tjeter qe nuk ka xhami sidomos ne namazin e sabahut [qe degjohet zeri shume larg]-dhe eshte problematike qe ti pergjigjet thirrjes pasi eshte larg.
Cka mund te na thoni ne lidhje me kete ceshtje?
Allahu subhnahu teala ju shperblefte me Xhennetet e Tija te Larta-Amin.

Përgjigje / 11-6-2008

Hadithi ne fjale eshte i sakte. Ate e ka nxjerre Iben Maxheh 793, Taberani ne “El Kebir” 3/154, Darakutni, El Hakim dhe Bejhakiu 3/174. Shejh Albani e ka konsideruar te sakte.

Ne qofte se e degjon ezanin dhe e arrin namazin nese nisesh per ne xhami menjehere pasi e degjon ate, e ke vaxhib qe te t’i pergjigjesh thirrjes dhe te falesh ne xhami me xhemat, e ne te kundert jo, sepse Allahu nuk ngarkon askend me teper mundesive qe ka. Por qe te nisesh para kohe ne namaz eshte me e mire per ty, dhe keshtu bashkon mes shume sevapeve, por pa u demtuar dhe pa u munduar me teper mundesive, sepse Allahu nuk do veshtiresim per ne, por lehtesim. E, Allahu eshte i Gjithedituri! Allahu e ka ne dore suksesin, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 38) Blendi / Kosovë: / 30-5-2008

Message: Selam alejkum. Hoxhe i nderuar, kam ndegjue se nuk bon me u fal me monget e pervjeluara apo te kthyera, a ka ndonje argument apo si eshte puna?

Përgjigje / 30-5-2008

Ne pergjigje te kesaj pyetje, nje moter me kunjen “Siratal.Mustaqim”, e cila gjendet ne Itali, na dergoi mesazhin e meposhtem:
Message: Eselamu alejkum ue rahmetullahi ue berekatuhu!
Ne lidhje me çeshtjen e perveshjes se rrobave gjate namazit, po shkepus nga libri “El kaulul mubin fi ahtail musal-lin” (Gabimet e namazlive) te shejkhut te nderuar Mesh’hur Hasan Selman. Ky liber eshte prezent ne shqip i botuar nga “Jehona” ne Tirane, nentor 2007:
TERHEQJA DHE PERVESHJA E RROBAVE GJATE NAMAZIT.
Nder gabimet e namazlive eshte se ata perveshin rrobat para se te hyjne ne namaz. Ibn Abasi percjell se i Derguari i Allahut a.s. ka thene: “Jam urdheruar qe ta bej sexhden me shtate gjymtyre, si dhe jam urdheruar te mos i mbledh floket e as te mos i pervesh rrobat.” [103]
Poshte ketij hadithi Ibn Huzejme ka vendosur nje teme, duke e titulluar: “Ndalimi i rrepte per perveshjen e rrobave ne namaz”[104]
Neveviu ka thene: “Dijetaret jane te nje mendimi per moslejimin e faljes se namazit, kur rrobat apo menget e nje personi jane te perveshura”.[105]
Lidhur me nje person qe pervesh menget ne namaz, imam Maliku eshte shprehur: “Nese rroba dhe paraqitja e tij ishte normale, i pervesh ato per ndonje pune dhe futet ne namaz ashtu siç eshte, kjo nuk ka ndonje gje qe e ndalon. Pra, mund te falet ne kete gjendje. Perndryshe, nese e ben thjesht per te mbledhur floket apo per te perveshur rrobat, atehere ne kete person nuk ka ndonje te mire.”[106]
Them se ajo qe verehet nga ndalimi i kesaj vepre eshte gjendja e pergjithshme, qe do te thote se sido qe t’i kete perveshur, per namaz apo para namazit, fillon te falet ne ate gjendje.
Imam Neveviu pas fjaleve te tij te mesiperme thote: “Ndalimi i perveshjes se rrobes konsiderohet si mekruh tenzih (e papelqyeshme). Nese falet ne ate gjendje, ai ka vepruar keq, por namazi eshte i sakte.”
Ibn Xherir Taberiu eshte argumentuar se per kete ekziston mendimi unanim i dijetareve, ndersa Ibn Mundhiri tregon nje transmetim nga Hasan Basriu, se namazi duhet te perseritet.[107]
Me poshte Neveviu vazhdon: “Medhhebi i shumices se dijetareve aludon ne ate, se ndalimi eshte i pergjithshem per ate qe falet ne kete forme dhe ne çfaredo gjendje qofte; gjate apo para namazit. Pra, mospelqimi nuk lidhet vetem me namazin, por edhe per ndonje qellim tjeter.”
Daudi ka thene: “Ndalimi ne kete rast eshte i veçante per ate qe e praktikon ne namaz. Por, perzgjedhja me e sakte eshte mendimi i pare, sepse kjo kuptohet nga theniet e percjella prej sahabeve dhe te tjereve.”[108]

Allahu ia shperblefte me te mira motres per perpjekjen dhe aktivizimin e saj me ne, ne kerkim te dijes dhe per te kontribuar me sa te mundemi qe te ndihmojme njeri-tjetrin ne te mira e devotshmeri!

Perfundimi eshte se perveshja e rrobes ne namaz eshte mekruh – e papelqyer, madje e ndaluar nga hadithet e ardhura ne kete teme, por nese dikush falet me rrobe te perveshur, qofte kemishe apo pantallona, namazi i tij eshte i vlefshem, por ai merr gjynah per shkeljen e ketij urdhri, pasi e meson ate. E Allahu eshte i Gjithedituri. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

________________________________
[103] E percjell Muslimi ne kapitullin e namazit “Gjymtyret qe perdoren per te rene ne sexhde dhe ndalimi i mbledhjes se flokeve, perveshjes se rrobave dhe lidhjes se flokeve gjate namazit” (1/354) me nr.490, Nesaiu ne kapitullin e namazit “Ndalimi i mbledhjes se flokeve gjate renies ne sexhde” (2/215), Ibn Maxhe ne kapitullin e faljes se namazit “Lidhje e flokeve dhe perveshja e rrobave ne namaz” (1/331) me nr.1040, Ibn Huzejme ne kapitullin e namazit “Ndalimi i rrepte per perveshjen e rrobave ne namaz” (1/383) me nr.782. Rreth pjeses se pare te ketij hadithi kam shkruar ne studimin qe i kam bere librit: “Men uafeka kunjetuhu zeuxhihi mine sahabe”, me autor Ibn Hajavejhi botuar dhe shperndare ne Demam nga shtepia botuese “Ibn Kajim”
[104] “Sahih Ibn Huzejme” (1/383)
[105] “Sqarimi i Sahihut te Muslimit” (4/209)
[106] “El Mudeuentu el Kubra” (1/92)
[107] “Sqarimi i Sahihut te Muslimit” (4/209)
[108] “Sqarimi i Sahihut te Muslimit” (4/209)

(Pyetja Nr. 37) Ibën Sejfullah / Shqipëri: / 29-5-2008

Message: Selamun alejkum. Doja te dija se kush eshte me pelqyeshme te behet ne et-tehijat, te levizet gishti apo mos te levizet se me duket ka hadithe per te dyja ceshtjet?
Ne qoftese bej kurban per lindjen e djalit (Akika), a duhet qe kurbani (dashi) te mos kete cungime si ne rastin e Kurban Bajramit? Allahu iu dhente sukses e ua shtofte dijen. Selam alejkum.

Përgjigje / 4-6-2008

Me e sakta eshte qe te levizet gishti ne teshehud, gjate te gjithe teshehudit, sepse kjo ka ardhur ne hadithe te sakta. Kete ka zgjedhur edhe shejh Albani, Allahu e meshirofte! Ndersa ato hadithe ku nuk permendet levizja e hadithit, jane sqaruar ne hadithet ku permendet levizja e tij, sepse ato permbajne sqarim me te hollesishem.
Rregullat e deles apo dashit per akika jane njesoj si rregullat e kafshes per Kurban.

Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 36) Anonim / Kosovë: / 27-5-2008

Message: -Ess selam alejkum. -Si qendron puna kur ne xhami osht 1 saf i mbushur plot, dhe kur shkojm me vones ne namaz edhe nuk kemi vend per tu futur ne at saf, ateher detyrohemi qe ne safin e dyte te falemi vetem [jo i shoqeruar me ndonje namazli] a lejohet apo jo te falemi ne ket saf duke qen vetem? Allahu ju shperbleft.

Përgjigje / 31-5-2008

Ne lidhje me kete çeshtje ka kundershtim ne mesin e dijetareve, i cili kthehet ne kuptimin e haditheve te ardhura ne kete teme, prej te cilave permendim: Vabisa iben Meabed transmeton se “Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) pa nje burre te falej vetem pas safit dhe e urdheroi ate qe te perseriste namazin.” [Hadith Sahih, “El Irva” 541]. Dhe siç ka ardhur ne nje transmetim te sakte, pejgamberi (salallahu alejhi ue selem shihte nga pas shpine kur ishte ne namaz. [El Mishkat, 811]. Ne nje hadith tjeter thuhet: “Nuk ka namaz ai qe falet vetem pas safit.” [Hadith Sahih, “El Xhamiu es Sagir”, 951]. Ne nje hadith tjeter thuhet: Ebu Bekrate erdhi me vonese ne namaz dhe e gjeti Pejgamberin (salallahu alejhi ue selem) ne ruku. Ky mori tekbir dhe ra ne ruku para se te arrinte te safi. Me pas ia tergoi kete gje Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), ndersa ai i tha: “Allahu te shtofte perkujdesjen, por mos e perserit me!” [Buhariu]. Ne nje hadith tjeter thuhet: “Nje burre u fal vetem pas safit dhe pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) i tha atij: “Perse nuk u fute ne saf, ose te terhiqje dike qe te falej me ty. Perserite namazin!” [Hadith i dobet, “E Daife”, 922].

Prej ketu, ne zgjedhim bashkimin qe ka bere shejh Albani (Allahu e meshirofte!), mes ketyre haditheve, i cili thote: “Fjala qe te terhiqet dikush nga safi per t’u falur me ty, nuk eshte e sakte sepse nuk bazohet ne argument te sakte, por ne kete rast e ke vaxhib qe te futesh ne saf nese mundesh, e nese nuk mundesh, atehere falu vetem pas safit dhe namazi yt eshte i vlefshem, sepse “Allahu nuk ngarkon askend me teper mundesive.” Ndersa hadithi ku ndalohet kjo gje, komentohet me rastin kur ai qe vjen me vonese neglizhon ne kryerjen e vaxhibit qe te futet ne saf dhe te zere boshllekun e tij, por nese nuk gjen boshllek, atehere nuk je neglizhues dhe ne kete rast nuk eshte e logjikshme qe te thuhet se namazi yt eshte i pavlefshem. Kjo eshte edhe zgjedhja qe ka bere shejhu i Islamit, Iben Tejmije (Allahu e meshirofte!), i cili ne “El Ihtijarat”, f. 42, thote: “Namazi i atij qe falet vetem pas safit me arsye eshte i vlefshem. Kjo eshte edhe fjala e hanefive.”

Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 35) Bedriu / Suedi: / 20-5-2008

Message: Esselamu alejkum.
Pasi ketu tek ne mbahen hutbet ne gjuhe jo shqip folese, por disa nga xhemati yne kerkojn qe ne ta kemi diten e xhuma ne gjuhen shqipe pershkak se nuk kuptojn, a lejohet ta falin namazin e xhumas me xhemat me ndonje shoqat apo lokal qe pershtatet namazit vetem nje here ne jave kurse namazet tjera te falen normal siq i falen neper rrethinat e tyre?

Përgjigje / 22-5-2008

Nuk eshte kusht per vlefshmerine e te xhumase qe xhemati ta kuptoje se ç’thote imami, kur nuk e di gjuhen e tij, megjithese me paresore eshte qe secili te prezantoje ne ate xhami ku imami flet ne gjuhen e tij me qellim qe te kuptoje keshillen e tij. Nese ju jeni nje grup dhe nder ju gjendet dikush qe ka mundesi me qen imam dhe me mbajt hutbe, si dhe nuk ka ndalese nga organet shteterore, atehere nuk ka problem qe ju te falni te xhumane me xhemat ne nje vend te caktuar, edhe pse aty nuk falen pese vaktet e namazit. Ky eshte perfundimi qe nxjerr pas veshtrimit ne fetvate e komisionit te perhershem ne lidhje me te xhumane, dhe sipas kuptimit te pergjithshem te argumenteve. E, Allahu eshte i Gjithedijshem. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 34) Bedriu / Suedi: / 18-5-2008

Message: esselamu alejkum
Deshta te lidhem edhe une tek pergjegjet e dites se xhumas, sipas pergjegjes ne numrin 31;
Pasi po lejohet namazi ne vend pune per shkak se personat nuk kan mundesi te falen me xhemat, ateher a eshte obligim te mbahet hutba?

Përgjigje / 19-5-2008

Kur thuhet se lejohet me u fal te vendi i punes per personat e permendur ne pyetjen nr. 31, eshte per qellim me fal te xhumane aty nese kane mundesi dhe jane me shume se tre persona, d.m.th. njeri prej tyre e mban hutben dhe e falin te xhumane. Hutbja duhet me u mbajt patjeter, qofte edhe sa me shkurt, por duhet me u mbajt sepse ajo eshte vaxhib dhe kusht per vlefshemerine e namazit te xhumase, sipas mendimit te shumices se dijetareve. Por, megjithe kete, “nese nje person vjen me vonese ne xhami dhe hutbja ka mbaruar por e kap namazin e xhumase, atehere atij i quhet namazi i xhumase dhe nuk ka asgje per te kompensuar.” [Brenda thonjezave eshte marre nga Fetvja nr. 12586 e Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi]. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 33) Abdulaziz / Shqipëri: / 18-5-2008

Message: Selamun alejkum, doja te te beja nje pyetje e cila ka te beje me sunetet e akshamit se “A eshte sunnet te falesh sunetet e akshamit duke thene ne të suret ‘Kafirun dhe Ihlas” apo eshte sunet vetem per ne sabah se kam degjuar nje gje te tille se shte sunet vetem ne fexhr? Selam dhe Allahu ua zgjerofte dijen.

Përgjigje / 22-5-2008

Ne sahihun e Buhariut dhe ate te Muslimit transmetohet nga Aisha dhe Ebu Hurejra se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) lexonte suren kafirun dhe ihlas ne dy rekatet sunet te sabahut. Por eshte percjelle gjithashtu nga Iben Abasi dhe Iben Umeri (radiallahu anhuma) se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) i ka lexuar keto dy sure ne dy rekatet sunet te sabahut dhe ne dy rekatet sunet pas akshamit. Senedi i ketyre transmetimeve te tjera eshte Hasen-i mire. Shejh Albani i ka permendur ne “Es Sahiha” 3328, “El Mishkat” 851. Ate e ka nxjerre Nesai 992, Iben Maxheh 1166.

(Pyetja Nr. 32) Valbona / Gjermani: / 15-5-2008

Message: selamu alejkum. Hoxh i kam keto pyetje:
1. A eshte haram qe nje grue qe fale namaz dhe eshte e mbuluar dmth muslimane te jet e martuar me burin qe nuk fale namaz, derisa martesa eshte ber kur edhe une isha qe nuk fali namaz dhe jo e udhezuar.
2. Nuk e kemi te qarte se si e bej therjen e kafsheve ketu ne gjermani dmth a i vrasin apo i presin, a e kemi hallall blerjen e mishit tek krishtert derisa nuk e dij te verteten.
3. dhe perseri nje sqarim me namazin e xhumas po qe se nuk ka xhami afer a duhet te falen aty ku gjinden koft ne pune ose tjera (fjala eshte ne shtete krishtere) apo duhet te lijet puna derisa shefi nuk u jep te lir te shkojn ne xhami qe gjindet ne tjeter fshat.
4. Ne shum faqe islame po kane reklama te bankave a eshe hallall qendrimi i reklames se bankes ne to, edhe pse nuk ka reklamime per kredi po veq emri i bankes.

Përgjigje / 17-5-2008

Gruaja te cilen e ka udhezuar Allahu ne praktikimin e urdhrave te Tij, duhet te falenderoje Allahun per kete miresi qe i ka dhene, sepse kjo eshte miresia me e madhe e njeriut, edhe pse shpesh ndoshta nuk e ndjen. E, nese burri i saj vazhdon te jete ne injorance, ajo duhe te flase me te dhe ta keshilloje me te mire e me te bute. Nuk eshte haram te rrish me burrin vetem nese ai eshte kafir qe e shpreh kufrin dhe mosbesimin e tij hapur, perndryshe ai duhet keshilluar dhe i duhet bo thirrje, si dhe duhet t’i bindesh atij perderisa nuk te urdheron per diçka te ndaluar ne islam. Nese gruaja meson mire Islamin, ajo do te mundet qe ta beje burrin ta degjoje ate dhe te kapet per Islamin, e te filloje te falet. Por duhet dije, durim dhe urtesi. E Allahu e ka ne dore suksesin.
Origjina eshte se kafshet e therura nga te krishteret dhe çifutet jane te lejuara per ne, perderisa jane te therura dhe jo te ngordhta. Kafsha quhet e ngordhur nese ajo ngordh para se t’i pritet fyti dhe t’i dale gjaku. E, perderisa sot therren kafshet me metoda te ndryshme te dyshimta, atehere muslimani duhet t’u largohet te dyshimtave dhe te kerkoje mish te therrur sipas islamit. Zakonisht ne vendet perendimore ekzistojne shoqeri te ndryshme qe therrin mish sipas Islamit dhe shkruajne mbi te Mish Hallall, apo i therrur sipas sheriatit islam.
Nese nje grup muslimanesh nga tre e siper, nuk kane mundesi te shkojne ne nje vend tjeter per faljen e te xhumase, ose xhamia eshte larg dhe ata nuk mund ta lene punen, u lejohet atyre qe te falin te xhumane ne vendin e punes, nese u lejohet kjo gje nga pronari i punes dhe nuk ndalohen nga nenpunesit e shtetit. Kjo perfitohet nga fetvate e Komisionit te perhershem me nr. 957, 1794, 1978, etj.
Reklamimi i bankave qe punojne me fajde, nuk lejohet sepse kjo eshte ndihmese ne gjynah dhe te ndaluar, te cilen Allahu e ka ndaluar. Faqet muslimane nuk duhet ta bejne assesi kete gje, madje duhet te bejne te kunderten e kesaj; te keshillojne njerezit dhe t’i paralajmerojne ata prej rrezikut te marrjes se borxhit me fajde (kredite), sepse kjo eshte hapje lufte Allahut dhe Pejgamberit, dhe pasojat jane shume te rrezikshme ne ekonomine e individit dhe te shoqerise ku punohet me fajde. Fajdet jane sot shkaku kryesor i renies se ekonomise boterore, dhe zgjidhja e saj eshte duke u kthyer ne rregullat e Islamit ne lidhje me ekonomine dhe marredhenit tregtare, si dhe te kthyerit ne praktikimin e zekatit te pasurise. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 31) Luli / Kosovë: / 14-5-2008

Message: Selamun alejkum!
Kam nje pyetje Hoxhe.
A ka teprim ne dua gjate namazit dhe pas namazit, sepse koheve te fundit jam duke bere shum dua per nje vajze qe te na bashkoj Allahu(subhana ve teala). Allahu ju shperblefte!
Selamun alejkum ve rahmetullah!

Përgjigje / 17-5-2008

Nuk ka teprim ne dua, por teprim ka ne mos berjen dua, sepse Allahu merzitet kur robi i Tij nuk i lutet Atij. Por ne rastin tend, nuk duhet bere duaja ne formen qe permend, por duhet te falesh namaz istihara – duke falur dy rekate namaz dhe pasi te japesh selam, te ngresg duart dhe t’i lutesh Allahut me duane e Istihares, (e gjen ne librin Mburoja e Muslimanit), esenca e te ciles eshte qe t’i lutesh Allahut te zgjedhe per ty me te miren, qe nese lidhja me kete vajze eshte hajer per ty ne kete bote dhe ne boten tjeter, Allahu ta mundesoje dhe ta lehtesoje ate, e nese eshte sherr per ty ne te dyja botet, Allahu te largoje nga ajo dhe te caktoje per ty te miren kudo qe te jete dhe te kenaqe me te. Keshtu lutju Allahut per kete çeshtje dhe pas saj, ia ke lene çeshtjen ne dore Allahut, e Ai do te jape zgjidhje. Kjo, sepse ti nuk e di nese kjo qe kerkon eshte hajer apo sherr per ty, ne te tashmen apo ne te ardhmen. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 30) Enesi / Kosovë: / 12-5-2008

Message: Selam alejkum. Hoxhe i nderuar, mua me ka humb namazi i sabahut e po e fali kur te lind dielli, a me fal sunetin e pastaj farzin apo veq farzin? Dhe pyetja e dyte: namazin e nates a eshte sunet me fal me ze apo ne heshtje? Allahu ua shperblefte!

Përgjigje / 16-5-2008

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Kush fle ne kohen e nje namazi apo e ka harruar ate, ta fale ate kur ta kujtoje.” [Muttefekun alejhi]. Ne hadithin ku permendet se Pejgamberi dhe sahabet e tij fjeten ne kohen e namazit te sabahut kur ishin ne nje udhetim, thuhet se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) i fali sunetet e sabahut para faljes se farzit te sabahut. E transmeton Ahmedi, Muslimi, etj.
Suneti eshte qe namazi vullnetar i nates te falet me ze, siç kane ardhur argumentet nga forma e namazit te Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem) dhe e hulefave pas tij. [Nga Fetvaja nr. 655, e Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi.]

(Pyetja Nr. 29) Albani / Gjermani: / 11-5-2008

Message: selamuvalejkum vellait, kisha ca pyetje ne lidhje me namazin e xhumas.
1) Sa duhet te jete numri per kete namaz i xhematit, kame degjuar se mjafton 2, e me tutje, ju lutem per numrin te me ofroni nje hadithe apo hukem ixhmaje.
2) Zakonisht ne perendime njerezit punojne neper firma dhe diten e xhuma nuk shkojne ne xhami te falen. A i lejohet atyre nese jane 2 apo me shume veta qe namazin e tyre te xhumas ta falin ne Firme.
Nese po, ateher a mund te kete analogji qe edhe njerezit te falen neper shtepit e tyre ku numri eshte me i madhe se 2 i namazlinjeve.
Nese nuk lejohet ju lutem te na tregoni argumentin qe i kundershton keta njerez qe te veprojne keshtu.
3) Namazi i Xhumasë duhet të falet me xhemat, ku duhet të prezentoijn së paku dy njerëz, dhe mundet të falet në fshata në qytet, në xhami, në sallë, në shtepi ose në vend të hapur.
Marur nga libri”Namazi sipas sunnetit të të derguarit s.a.v.s) autor prof. dr. Hafiz Abdul Ali Hamid.
Na sqaroni ju lutem kete thenje me siper dhe vendfalja e namazit te xhumas a duhet te legjitimohet nga Kryetaret e Bashkesis Islame, apo nuk eshte kushte.
Nese nuk eshte kushte ateher cilat jane kushtet e vendfaljes se namazit te xhumas.
4) Ka disa qe falin edhe namazin e xhumas edhe te drekes.
Me qfare argumenti e keshillojne keta te falet dreka diten e xhuma, dhe sa eshte i vertet.
Na sjell ndoj transmetim qe e ndalon falejn e drekes diten e xhuma.

Përgjigje / 15-5-2008

Ne fetvane nr. 1794, te Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, thuhet: “Kryerja e namazit te xhumas eshte i detyrueshem per muslimanet ne fshatrat e tyre, dhe kusht per kryerjen e saj eshte plotesimi i xhematit, per numrin e te cilit nuk ka ardhur ndonje tekst nga sheriati, keshtu qe mjafton per kryerjen e saj tre burra ose me shume.”
Namazi i xhumas per burrat eshte vaxhib qe duhet te kryhet ne xhami me imam te rregullt, dhe nuk lejohet qe ne ate vend ku ka xhami dhe imam, te kryhet namazi i te xhumas ne nje vend tjeter apo ne shtepi. Ne fetvane nr. 5628, te komisionit te perhershem te fetvave thuhet: “Kush e fal namazin e xhumas ne shtepi me familjen e tij, qe te gjithe ata duhet ta perserisin ate duke e falur namazin e drekes, sepse vaxhibi per burrat eshte qe ta falin te xhumane me vellezerit e tyre ne shtepite e Allahut. Ndersa per grate nuk eshte detyrim falja e xhumase, dhe ato duhet te falin namazin e drekes ne vend te saj, por nese shkojne dhe e prezentojne namazin e xhumase ne xhami, namazi i tyre eshte i vlefshem dhe ai e zevendeson namazin e drekes per to (nuk e falin me dreken, por mjaftohen me te xhumane).”
Shejh Iben Uthejmin, ne librin “Esh sherhu el mumti, ala zadil mustekni”, vell 5, tema “Namazi i xhumas”, thote: “Kryerja e namazit te xhumas ne nje vend nuk nuk kushtezohet me lejen e imamit (prijesit te vendit, apo udheheqesve fetare), dhe nese namazi i xhumas kryhet me rregullat dhe kushtet e veta, ai eshte i vlefshem edhe pa lejen e udheheqesit te shtetit, por kryerja e disa te xhumave (ne disa xhami apo faltore te ndryshme), kjo kushtezohet me lejen e udheheqesit, me qellim qe njerezit te mos luajne me shtimin e numrit te xhumave qe falen ne te njejtin vend. Keshtu veprohet edhe tek ne: nuk kryhet namazi i xhumas ne nje vend (xhami apo vendfalje), veçse pas konsultimit dhe marrjes leje nga Qendra e Fetvave (apo komuniteti muslam, ne vendet tona). Padyshim se kjo eshte fjale e mesme dhe organizuese e njerezve, perndryshe, sikur te thonim se i lejohet çdokujt qe deshiron prej njerezve te lagjeve te ndryshme, qe ta falin xhumane pa u kthyer tek udheheqesi i shtetit apo mekembesi i tij, atehere njerezit do te beheshin rremuje, dhe ne çdo lagje sa do te vogel, do te bashkoheshin nga dhjete vete e do te falnin xhumane!”
Per burrat eshte detyrim falja e namazit te xhumase, e cila e rrezon namazin e drekes, ndersa ata qe nuk e falin namazin e xhumase per arsye te ndryshme, si dhe grate, duhet te falin namazin e drekes ne vend te xhumase. Kjo eshte mese e njohur qe namazi i xhumas e rrezon dreken, dhe se pas namazit te xhumas mund te falen vetem 2 apo kater sunete, siç ka ardhur ne hadithe te shumta nga Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem). Shejh Iben Baz, ne nje fetva te nxjerre nga dhoma e myftinise me nr. 1/3364, me dt. 22/12/1397 H, thote: “Nuk lejohet qe bashke me namazin e xhumas (pas tij) te falet namazi i drekes, sepse kjo eshte obligueshmeri e nje namazi te gjashte, te cilin nuk e ka urdheruar Allahu, madje kjo gje kundershton tekstet hyjonre dhe ixhmane (unanimin e ymetit musliman), dhe ajo eshte prej bidateve te shpikura…” Allahu e rregullofte gjendjen e muslimaneve dhe i udhezofte ata ne Islamin e paster e te vertete, larg devijimeve dhe shpikjeve ne fe! Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 28) Sara / Gjakovë: / 10-5-2008

Message: Es selamu alejkum
Allahu ju shperbleft me Xhenetin Firdeus, ju beft prej robve te Tij te Sinqert e te devotshem.
Sa i perket rënies ne sexhde prej qendrimit ne kemb, a duhet ti qesim me perpara duar apo gjunjet ne tok, se sa i perket hadithit qe thot {me kuptim} ‘mos i ngjasoni deveve e bini ne sexhde me duar e jo me gjun’ disa po thojn se kan gabu ne perkhim, kan ndruar vendet e fjalve, keshtu nese bon te ma sqaroni kete.

Përgjigje / 15-5-2008

Ebu Hurejra (radiallahu anhu) transmeton se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Kur dikush nga ju te biere ne sexhde, te mos ulet ashtu si ulet deveja, por te vendose duart para gjunjeve.” [Hadith Sahih. Ebu Daudi 840].

Pra, nuk ka gabim ne perkthim te hadithit, por ajo qe thuhet per kete hadith eshte se njeri prej tranmetuesve mund te jete ngaterruar. Por hadithi eshte i sakte dhe sipas mendimit te dijetareve te hadithit, prej te cileve edhe shejh Albani, ky hadith nuk eshte i ngaterruar nga transmetuesi, por sqarimi i tij eshte i sakte dhe renia ne sexhde duhet bere me vendosjen e duarve ne toke ne fillim, pastaj te gjynjeve. Por per kete çeshtje ka mospajtim ne mesin e dijetareve, dhe ajo qe mendojme se eshte me e sakta, eshte vendosja e duarve para gjunjeve kur biem ne sexhde, e Allahu e di me mire. Kjo pyetje i eshte drejtuar edhe komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, ne fetvane me nr. 1427, dhe ne fetva thuhet se “argumentet ku thuhet se vendosja e gjunjeve behet para vendosjes se duarve jane te perfolura per dobesi, dhe se dijetaret e hadithit kane zgjedhur mendimin e dyte, ate te vendosjes se duarve para gjunjeve. Dhe ne perfundim te fetvase thuhet se kjo çeshtje eshte e diskutueshme, ndaj edhe disa prej dijetareve i kane dhene muslimanit te zgjedhe ate qe deshiron.” Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 27) Kujtimi / Kosovë: / 10-5-2008

Message: Selamun alejkum. Nese keni mundesi me na tregue se cilen form e ka bo Pejgamberi alejiselam dhikrin pas namazit, se dikush po thot menjeher pas farzit me thene ajeti kursijen, e dikush po thote me ia nis menjeher ne dhiker e pastaj ajeti kursijen, e cila eshte e sakta?

Përgjigje / 15-5-2008

Ne fetvane nr. 4209, te komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, thuhet: “Eshte sunet leximi i ajetit Kursij, dhe i tre sureve te fundit te Kuranit pas berjes se tesbive (subhanallah 33 here, ehamdu lilah 33 here, Allahu ekber 33 here), pas namazeve farz.”

Ne hadithin ku thuhet: “Kush lexon ajetin Kursij pas çdo namazi farz, nuk e pengon nga hyrja ne xhenet veçse vdekja.” [Hadith Sahih; Es Sahiha 972], nuk permendet radha e leximit te ketij ajeti; para apo pas tesbive, por e rendesishme eshte qe ai te lexohet, dhe nga hadithet e tjera kuptohet se ai lexohet pas tesbive bashke me tre suret e fundit te Kuranit dhe sipas kesaj eshte vepra e muslimaneve. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 26) Abdurrahman / Zvicër: / 6-5-2008

Message: As salamu alaikum.
Kam lexhu nje hadith ku thote Enes ibn Maliku se Pejgamberi sall Allahu alaihi wa salam nuk i ka grit duret per dua pervec per duan per shi, a eshte kjo ne namaz a duhet normalisht mos i grim duret per dua pervec per shi? Allahu ju shperbleft.

Përgjigje / 10-5-2008

Enesi (radiallahu anhu) thote: “Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) nuk i ngrinte duart gjate duase veçse ne duane per shi, ku i ngrinte duart aq sa i dukeshin te bardhat e sqetullave.” [Muttefekun alejhi]. Por ketu eshte fjala per ngritjen e duarve gjate duase kur Pejgamberi ka qene mbi minber diten e xhuma, gjate hutbes, dhe nuk eshte fjala per ngritjen e duarve gjate duase ne pergjithesi, pasi qe eshte vertetuar gjithashtu nga Enesi se Perjgamberi (salallahu alejhi ue selem) i ngrinte duart gjate duase. [Per kete flitet ne “Fet’hul Bari”, 3/449, te Iben Haxherit]. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 25) Rajan / Romë: / 3-5-2008

Message: Selamun alejkum. Kisha disa pyetje:

Dhikri pas namazit farz, a duhet te shqiptohet me ze apo mjafton levizja e buzeve edhe pse nuk nxjerr ze? E njejta pyetje edhe per leximin e Kuranit dhe thenien e fjaleve ne namaz.
Nje vella ka dhene sadaka jo me nijet per Hir te Allahut. A mund te ndryshohet nijeti apo duhet vetem te pendohet?
A lejohet ngrenia ne restorant ku ka pije alkoolike?
Nje vella beri nje operaciopn ne pjesen e fundit te kerbishtes dhe si pasoje falej ne kembe dhe nuk mund te qendronte ulur. A i lejohet atij te mos vije ne xhuma, duke ditur se po te vije, duhet te rrije gjithe kohen ose ne kembe ose shtrire barkaz, ose ne ane, sepse ulur nuk rri dot?

Allahu ta shperblefte!

Përgjigje / 5-5-2008

Dhikri pas namazit mund te behet me ze te ulet dhe kjo ka ardhur ne disa hadithe, por jo ne xhemat (te gjithe se bashku me nje ze), por lejohet te behet edhe nen ze (pa ze), duke u mjaftuar me levizjen e buzeve dhe perqendrimin ne fjalet e dhikrit. Ne fetvane nr. 5923, te Komisionit te perhershem te fetvave, thuhet: “Ngritja e zerit me dhiker pas namazit farz eshte e ligjeruar, duke u bazuar ne hadithin e Iben Abasit i cili ka thene: “Ngritja e zerit me dhiker pas namazit farz, veprohej ne kohen e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem).” Pastaj thote: “Kur degjoja kete (ngritjen e zerit) e merrja vesh se e kishin mbaruar namazin.” [Hadith Sahih. E ka nxjerre Ebu Daudi 1003]. Kjo gje (ngritja e zerit) lejohet edhe nese ka njerez qe plotesojne namazin farz (qe kane ardhur me vonese), dhe kjo eshte e ligjeruar ne te gjitha namazet.”

Ndersa ne lidhje me ngritjen e zerit ne namaz, permendim fetvane nr. 10892, te Komisionit te perhershem te fetvave, ku thuhet: “Per imamin eshte ligjeruar qe ta ngreje zerin kur thote tekbiret, me qellim qe ta degjojne ata qe falen pas tij, ndersa per xhematin nuk eshte ligjeruar ngritja e zerit as ne tekbirin fillestar dhe as ne tekbiret e tjera, por ai duhet ta thote tekbirin vetem me aq ze sa e degjon veten. Madje ngritja e zerit nga xhemati me tekbir eshte gje e shpikur ne fe dhe e ndaluar me fjalen e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem): “Kush shpik diçka ne kete çeshtjen tone, qe nuk eshte prej saj, ajo eshte e refuzuar.”

Allahu nuk pranon vetem ate qe eshte e mire dhe e sinqerte per Hir te Tij. Kjo lemoshe qe ka dhene ky person, nuk i shkruhet si lemoshe por sipas qellimit qe ka pasur me te. Nijeti ne kete rast nuk mund te ndryshohet, sepse gjithçka ka mbaruar dhe lemosha eshte dhene me nijetin e pare. Nese do, ai mund te jape perseri lemosh.
Ne nje fetva te shejh Iben Uthejmin (Allahu e meshirofte!) thuhet: “Hyrja ne ate restorant ku serviren gotat e alkoolit nuk lejojhet, madje kjo eshte haram, sepse njeriu i cili shkon ne nje vend ku behet gjynah ndaj Allahut te Madheruar, atij shkruhet gjynahu njesoj si ai qe e ben ate. Allahu i Madheruar thote: “Ai jua ka shpallur në Libër (Kuran): Kur të dëgjoni se mohohen fjalët e Allahut dhe bëhet tallje me to, atëherë mos rrini me ata (njerëz që veprojnë kështu), derisa të ndërrojnë bisedë, përndryshe do të ishit si ata. Allahu do t’i tubojë në Xhehenem të gjithë hipokritët dhe mohuesit.” [En Nisa, 140]. Por, nese je ne gjendje te domosdoshme -dhe nuk besoj te jesh ne kete gjendje – per te ngrene ushqim ne kete vend ku gjenden gjera te ndyta, nese je ne gjendje te domosdoshme per ushqim, atehere bleje ushqimin aty dhe largohu nga ai vend pastaj haje ate. Por nese gjen ushqim tjeter ne vend tjeter ku nuk ka ndytesira te tilla, atehere e ke vaxhib qe te shkosh te ai tjetri.” [Fetava Nurun ala ed Derb, Kapitulli i Shitblerjes].
Personi qe nuk qendron dot ulur dhe as nuk qendron ulur ne karrige, gje e cila i mundeson degjimin e hytbes dhe qendrimin ne xhami, eshte i justifikuar per te mos prezentuar te xhumane, deri sa te sherohet dhe te mundet te qendroje per degjimin e hytbes dhe faljen e te xhumase, sepse Allahu nuk ngarkon askend me teper mundesive, dhe per te semurin ka rregulla dhe lehtesime te posaçme ne fe, uel hamdu lilah. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 24) Dardan / Kosovë: / 1-5-2008

Message: Selamun alejkum. Une e kam nje problem per sa i perket renditjes se safave, disa nga hoxhallaret thon se duhet me i bashkue krahroret, dikush thote kembet e dikush thote gjoksat e une e kam lexue qe shejh uthejmini Allahu e meshirofte thote SE DUHET ME U BASHKUE E RREGULLUE THEMBRAT E KOMVE ,,,E cila eshte e sakte Allahu ju shperblefte

Përgjigje / 5-5-2008

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Drejtoni rreshtat, bashkoni supet paralel me njeri-tjetrin, mbushni boshlleqet, i beni vend vellait tuaj (kur vjen te hyje ne saf-rresht), dhe mos lini boshlleqe per shejtanin! Kush e lidh (ploteson) rreshtin, ate e lidh (afron) Allahu, dhe kush e shkeput rreshtin, ate e shkeput Allahu.” [Hadith Sahih. Es Sahiha 743. E ka nxjerre Ebu Daudi 666].

Urdhri per drejtimin dhe plotesimin e rreshtave ne namaz eshte i prere dhe per ata qe nuk i drejtojne rreshtat apo lene boshlleqe mes tyre, ka kercenim te madh ne hadithe. Siç kuptohet nga hadithi, rreshti drejtohet dhe plotesohet ne ate menyre qe te bashkosh supet dhe kembet me vellain qe ke perbri, duke i hapur kembet aq sa ke gjeresine e shpatullave, dhe jo me shume, perndryshe nuk do te bashkosh supet me ata qe ke perbri.

Ndersa gjoksat apo kraharoret nuk kane lidhje ne plotesimin e rreshtave, por ne drejtimin e tyre, dhe kjo kuptohet qe nuk duhet qe dikush te nxjerre gjoksin me shume se te tjeret ne rresht, perndryshe do te shtremberohet rreshti. Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 23) Abdullah / Kosovë: / 27-4-2008

Message: selamun alejkum
1. Ne nje hadith thuhet [saktesisht nuk e di metnin e hadithit-vetem kuptimin]: “Nese beni dhiker pas namazit te sabahut derisa te lind dielli dhe pas lindjes se diellit i falni dy rekate-e keni shperblimin sikur te kryerit haxhin dhe umren.”
Pyetja ka te beje nese pas namazit te sabahut [pasi qe e fal ne xhami] shkon ne shtepi dhe e ben dhikrin dhe pas lindjes se diellit i fal dy rekate, a eshte shperblimi si i kryerjes se haxhit dhe umres-pasi me sa kam degjuar eshte me mire qe dhikri te behet pas faljes se namazit te sabahut ne xhami dhe berja e dhikrit ne xhami derisa te lind dielli-ndersa ne te kunderten per ne shtepi ky shperblim i berjes se dhikrit a eshte i vlefshem?

A lejohet te falemi pas nje imami i cili kishte thenë nje here se Allahu e ka krijuar Muhammedin alejhi selam nga nuri, mirepo ai nuk eshte imam i xhamise porse eshte muezin dhe ndonjeher ai na prin ne namaz kur nuk eshte imami i xhamise, eshte nga hoxhallaret e vjeter ne moshe dhe eshte xhahil, a na lejohet te falemi pas tij duke e ditur se ai eshte xhahil ne kete ceshtje?

Përgjigje / 3-5-2008

Hadithi ne fjale transmetohet nga Enesi (radiallahu anhu), se pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Kush fal sabahun me xhemat, pastaj ulet dhe permend Allahun deri sa te lind djelli, pastaj fal dy rekate, atij i shkruhet njesoj si shperblimi i haxhit dhe umras; te plota, plota, te plota.” [Hadith Hasen. Es Sahiha 3403. E ka nxjerre Tirmidhiu 586]. Ne Sahihun e Muslimit (670) transmetohet se “Kur Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) falte sabahun, qendronte ulur ne vendin ku ishte falur deri sa te lindte djelli mire.” Prej ketyre haditheve perfitojme se qendrimi ulur dhe permendja e Allahut pas faljes se sabahut me xhemat ne xhami, ka shume sevape nga Allahu i Madheruar, te cilat arrijne deri ne shperblimin e haxhit dhe umras. Por, a eshte kushtezuar ky shperblim i madh me te qendruarit ulur ne xhami? Nga hadithi kuptohet qe kjo eshte kusht per arritjen e ketij sevapi, por nese dikush permend Allahun ne shtepi, pasi e ka falur namazin ne xhami, ai padyshim qe ka shperblim tek Allahu, por nuk mund te themi se perfshihet ne kete shperblim, sepse ai eshte kushtezuar me te qendruarit ulur ne vendin e faljes ne xhami. E Allahu e di mire.
Ky person qe ka thene se Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) eshte krijuar nga drita, eshte i padijshem dhe duhet mesuar. Ai ngaterron faktin se Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) eshte quajtur drite dhe pishtar ndriçues ne Kuran, me te cilin (me Muhamedin) Allahu ka udhezuar ata qe i jane pergjigjur thirrjes se tij, siç thote Allahu: “Juve u ka ardhur nga Allahu drite (Muhamedi) dhe Liber i qarte (Kurani).” [El Maide, 15]. “O Pejgamber! Ne të kemi dërguar ty si dëshmitar, sjellës të lajmit të mirë dhe paralajmërues; njëkohësisht (të kemi çuar) si thirrës, që i fton njerëzit në rrugën e Allahut me urdhrin e Tij dhe si pishtar ndriçues.” [El Ahzab, 46]. Por, Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) eshte njeri si gjithe te tjeret dhe eshte krijuar si te gjithe njerezit, por ai eshte zoteria e bijve te Ademit, dhe ate e ka zgjedhur Allahu per te qene me i miri i bijve te Ademit. Namazi pas atij lejohet, sepse ai nuk ka bere kufer, e Allahu e di me mire. [Diç rreth kesaj e gjen ne fetvane nr. 2871 dhe 2362, te Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi].

Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 22) Qazimi / Kosovë: / 27-4-2008

Message: Selamun alejkum. Ju falenderoj shume dhe ju uroj suksese per ndihmen qe na e boni Allahu ju ndihmofte dhe ju shperblefte! E kam nje pyetje: se cili eshte mendimi me i sakt nese jam udhtar dhe nuk e kam fal namazin kur jam kthyer ne vendin ku jetoj, a me e fal te plote apo te shkurtuar?

Përgjigje / 30-4-2008

Shejh Iben Uthejmin (Allahu e meshirofte!), na ka dhene nje rregull ne lidhje me kete, i cili thote: “Ajo qe merret ne konsiderate eshte vendi i kryerjes se namazit; nese e fal namazin ne vendbanimin tend, fale te plote ate, dhe nese e fal ate ne udhetim (duke u kthyer per ne vendin tend), atehere shkurtoje, pa marre parasysh nese koha e namazit ka hyre ne vendin ku e fal namazin apo para arritjes ne ate vend. Per shembull: Dikush del per udhetim nga vendi i tij pas ezanit te drekes, por dreken e fal pas daljes nga vendi i tij, ne kete rast e fal dreken me dy rekate (te shkurtuar). Ndersa kur kthehet ne vendin e tij, duke qene se koha e namazit ka hyre kur ka qene ne udhetim e siper, pastaj mberrin ne vendin e vet, duhet te fale kater rekate. Pra, ajo qe merret parasysh eshte kryerja e faljes, nese e kryen faljen ne udhetim e siper, e shkurton namazin dhe nese e kryen ne vendbanimin tend, e fal te plote ate.” [Mexhmuu Fetava ue Rasail, 15/264, pyetja nr. 1155].

(Pyetja Nr. 21) Dani / Kosovë: / 23-4-2008

Message: Selamun alekum. Allahu te shperbleft per munin tand, desha me te pyt se; A lejohet me u fal gruja zbath pa corap? Allahu te shperbleft.

Përgjigje / 23-4-2008

Ne lidhje me auretin e gruas ne namaz, shumica e dijetareve jane te mendimit se pjesa e siperme e kembes eshte auret, perveç hanefive te cilet thone se kjo pjese nuk eshte auret. Ne fetvane 4945 te Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, thuhet: “Gruaja duhet te falet me ato rroba qe ja mbulojne te gjithe trupin. Umu Seleme ka percjelle se ajo ka pyetur Pejgamberin (salallahu alejhi ue selem): “A i lejohet gruas te falet me trupore (lloj fustani qe veshin grate zakonisht ne shtepi) dhe me Himar (rrobe qe mbulon te gjithe trupin nga koka tek kembet), duke qene se nuk ka veshur Izar (rrobe qe vishet nga mezi e poshte)?” Ai tha: “Nese truporja eshte e gjate dhe e mbulon pjesen e siperme te kembes se saj, atehere po.” [Hadithi eshte i dobet, Ebu Daudi 639], por disa dijetare e kane kosnideruar te sakte si fjale e Umu Selemes. I gjithe trupi i gruas konsiderohet auret ne namaz, perveç duarve dhe fytyres…”

Pra, nuk eshte kusht qe te gruaja te veshe çorape ne namaz, por fustani apo fundi i saj duhet te jete i gjate dhe te mbuloje pjesen e siperme te kembes.

(Pyetja Nr. 20) Abdurrahman / Zvicër: / 21-4-2008

Message: as salamu alaikum wa rahmatullahi wa barakatuhu
Cili mendim eshte me i sakte, me argument prej sunnetit: A lejohet ne te njeten xhami i njejti namaz te falet me dy xhemate per shkak te voneses se xhematit te dyte?

Përgjigje / 23-4-2008

Ne lidhje me xhematin e dyte ne te njejten xhami ka mospajtim ne mesin e dijetareve. Me e sakta ne kete çeshtje, te cilen e perkrahin argumentet nga suneti dhe vepra e sahabeve eshte fjala se xhemati i dyte ne te njejten xhami nuk pelqehet, ndersa ne faltore (musala) ku nuk ka imam te rregullt dhe as nuk falet e xhumaja ne te, lejohet te behen disa xhemate, siç ndodh ne faltoret e tregjeve etj. Shejh Albani perkrah mendimin se xhemati i dyte nuk lejohet, dhe si argument per kete sjell hadithin e transmetuar nga Abdullah iben Mesud, se Alkame dhe El Esved, erdhen ne xhami nderkohe qe njerezit filluan te dalin prej saj dhe ishin falur. Atehere Iben Mesudi u kthye bashke me ata te dy ne shtepi, dhe u fal me ta.” [Ether Hasen-i mire. E ka nxjerre Abdurrazaku ne Musannef 3883, dhe Taberani ne El kebir 9380].

Shejh Albani, ne librin “Tamamul Mineh” f.155, thote: “Me pas, gjeta nje hadith i cili argumenton se ky ether i mesiperm merr gjykimin e hadithit merfu-te ngritur te Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem); Ebu Bekrate transmeton se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) u kthye nga nje vend jashte Medines dhe i gjeti njerezit ta kishin falur namazin. Atehere ai shkoi ne shtepine e vet, mblodhi ata te familjes dhe u fal me ta.” [Hadith Hasen. E ka nxjerre Taberani ne “El Eusat” 4739]. Ndersa hadithi i transmetuar nga Enesi (radiallahu anhu) ku thuhet se ai hyri ne nje xhami dhe i gjeti njerezit te ishin falur. Ai urdheroi nje burre qe te thirrte ezanin, pastaj ikametin dhe u fal me ta me xhemat.” Mund te themi se ajo mund te kete qene xhami pa imam te rregullt dhe pa muezin te rregullt, pasi qe ne kete rast nuk urrehet berja e disa xhemateve ne ate xhami, dhe keshtu bashkojme mes dy transmetimeve.

Shejh Albani vazhdon: Fjala me e mire qe kam gjetur nga fjalet e imameve te medhenj ne lidhje me kete çeshtje eshte fjala e Imam Shafiut, te cilen e ka shprehur qarte ne librin “El Umm” 1/136, ku thote: “Nese dikush ka afer nje xhami dhe i kalon namazi, atehere me e dashur per mua eshte qe te shkoje te falet me xhemat ne nje xhami tjeter ku nuk ka mbaruar namazi. Por, edhe nese nuk shkon ne xhami tjeter dhe falet vetem ne xhamine e tij, kjo eshte gjithashtu e mire. Nese nje xhami ka imam te rregullt dhe nje apo disa burrave u kalon namazi me xhemat ne te, atehere secili prej tyre duhet te falet vetem dhe une nuk e dua qe ata te falen me xhemat, por edhe nese e bejne kete, atehere namazi i tyre me xhemat eshte i vlefshem. Une e urrej kete gje per shkak se selefet qe kane qene para nesh nuk e kane bere ate, madje disa prej tyre e kane qortuar. Mendoj se shkaku i urrejtjes se berjes se xhematit te dyte prej tyre ka qene perçarja qe mund te ndodhte ne kete rast dhe se sipas kesaj ndonje burre mund te linte me qellim namazin me xhemat pas imamit te rregullt, dhe keshtu nuk vjen ne xhami as ai dhe as ata qe nuk duan te vijne ne kohen e namazit me xhematin e imamit te rregullt, dhe keshtu ndodh perçarje dhe ndarje mes muslimaneve. Kete gje e urrej qe te ndodhe ne ato xhami ku ka imam dhe muezin te rregullt, ndersa xhamite e ndertuara ne ane te rruges, apo ne cep te saj, ku nuk therret ezan muezini i rregullt dhe as nuk e fal namazin imami i rregullt, por falen udhetaret dhe pushojne aty, ne keto xhamija nuk e urrej berjen e disa xhemateve, sepse ne kete rast nuk ekziston shkaku qe sqarova me siper prej perçarjes dhe ndarjes…”

Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 19) Ebu Muhamed / Suedi: / 18-4-2008

Message: Esselamu alejkum vella i nderuar.
Ne e dim se kur Imami nuk prezenton ne xhami, del dikush qe din me shume Kur’an permendesh, edhe nese qellojm diku mysafir dmth ne kemi ditur qe zoti i shtepis ka te drejt me na u bo imam, por edhe ne qoftese nuk i ka rregullat e leximit, dmth keta qe na dalin imam edhe pasi nuk jane ne gjendje te lexojn mire, ne kemi ditur se do te ken pergjegjesi tek Allahu. Kurse tani kam degjue nje ders tjeter; nese imami nuk prezenton ne xhami dhe nuk ka se kush ta zavendeson ateher duhet krejt xhemati ta falin namazin secili per veti, po ashtu vlen edhe per te zotin e shtepis, se nese ai ska lexim sipas rregullave, sben me na dal imam. A kishe mujt me fjale te shkurta me na tregu se cila eshte me e rregullt? Allahu ju shperblefte.
Verejtje: A vlen ky rast edhe per Ezanin; nese personi nuk e njeh leximin e Kur’anit pasi shqiptimi i tyre degjohet krejt tjeter, sepse disa bazohen ne hadith per tu shpejtuar te marin shperblim?

Përgjigje / 22-4-2008

Kur imami nuk prezenton ne namaz, dhe nese ai nuk ka caktuar dike qe ta zevendesoje ate, atehere del imam dikush prej xhematit qe di me shume nga Kurani, sepse Pejgamberi ka thene: “T’ju prije ne namaz ai qe lexon me shume Kuran prej jush…” [Hadith Sahih. Ebu Daudi 585]. Kuptimi i shprehjes “qe lexon me shume kuran”, dmth: qe lexon me mire, me tertil (me rregullat e texhvidit) dhe me shume gjithashtu, siç thuhet ne fetvane nr. 5069, te Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi. Po keshtu, i zoti i shtepise ka te drejten te prije ne namaz ne shtepine e tij, sepse Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Njerezit duhet t’i prije ai qe me lexon me shume nga Libri i Allahut, e nese jane te barabarte ne lexim, atehere ai qe di me shume nga suneti, e nese jane te barabarte, atehere ai qe ka bere hixhret (emigrim) me heret, e nese e kane bere njesoj emigrimin, atehere ai qe ka hyre me pare ne islam. Askush te mos behet imam i dikujt tjeter ne pushtetin (pronen) e tij dhe te mos ulet ne qoshen e shtepise se tij veçse me lejen e tij!” [Muslimi , Ebu Daudi 582, etj.]

Nuk lejohet lenia e xhematit per arsye se askush nuk lexon mire nga Kurani, sepse kryerja e namazit me xhemat eshte vaxhib dhe nese namazi nuk do te lejohej te falej me xhemat per shkak se imami nuk lexon mire, atehere nuk do te lejohej as te falej vetem, po per te njejtin shkak. Por eshte kusht qe leximi i sures Fatiha te behet ne rregull, pa ndryshim te fjaleve apo zanoreve te tyre, te cilat i ndryshojne kuptimin ajevete. Ne kete rast, namazi pas ketij imami qe e ben kete eshte i pavlefshem dhe duhet te dale per imam dikush qe e lexon fatihane pa ndryshime te kuptimit te fjaleve, si p.sh. ne vend qe te thote “IJJAKE NEABUDU”, te thote: “IJJAKI NEABUDU”, ose ne vend qe te thote “ENAMTE ALEJHIM”, te thote “ENAMTU ALEJHIM”, sepse ne kete rast ndryshon kuptimi i fjaleve me ndryshimin e nje zanoreje. Keshtu qe, nga xhemati duhet te jete patjeter dikush qe e lexon mire fatihane dhe pa gabime te tilla qe e ndryshojne kuptimin, edhe pse nuk i nxjerr mire shkronjat nga vendnxjerrja e tyre prej fytit, gjuhes dhe vendeve te posaçme te tyre sipas rregullave te texhvidit, por namazi me xhemat nuk duhet lene ne asnje menyre. [Per kete mund te referoheni ne Fetvane nr. 4600, 3161, 5003, nga fetvate e Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi].

Muezini zakonisht caktohet nga imami, ose nga anet e posaçme per kete. Po keshtu, nese jeni ne udhetim, muezinin e cakton prijesi i grupit. Muezin zakonisht zgjidhet per nga zeri i larte dhe i forte me qellim qe te degjohet sa me larg. Fjalet e ezanit duhen thene sakte, pa u ndryshuar kuptimin dhe pa bere zgjatje e lakime te zerit ne menyre te tepruar dhe ne vende qe nuk lejohet zgjatja e zanoreve.

Allahu eshte Ai qe jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 18) Rajan / Romë: / 13-4-2008

Dua te di nese fjalet te ikameti perseriten nga nje here apo nga dy here, perveç “kad kametis salah”, sepse te libri “Fikhu Suneh”, Sejid Sabik thote qe ka dy versione. Pra, si eshte suneti, sepse aty kishte dy hadithe qe thoshin edhe me nga nje edhe me nga dy here?

Përgjigje / 14-4-2008

Per formen e Ikametit kane ardhur tre versione te ndryshme; me 17 fjale, me 11 fjale dhe me 10 fjale. Shumica e dijetareve kane zgjedhur versionin me perseritjen e fjaleve nga nje here (11 fjale), por megjithate, lejohet qe te behet edhe me thenien e tyre nga dy here (me 17 fjale) , siç e kane zgjedhur hanefite, dhe per kete nuk ka asnje problem, madje kjo eshte nje nga llojet e sunetit ne lidhje me ikametin. Keshtu ka thene shejh Iben Baz, ne librin “Mexhmuu Fetava ue mekalat muteneuia” 10/366.

Iben Tejmije (Allahu e meshirofte!), ne librin “El Fetava el Kubra” 2/43-44, thote: “Me e sakta ne kete çeshtje eshte rruga e dijetareve te hadithit dhe ata qe jane pajtuar me ta: qe t’i marrin te gjitha transmetimet e ardhura nga pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ne lidhje me kete, pa urryer asnje prej tyre, pasi qe llojshmeria e formes se ezanit dhe ikametit eshte njesoj si llojshmeria e leximeve nga Kurani (ne namaz) dhe format e ndryshme te teshehudit, e ngjashem me keto. Dhe, askujt nuk i lejohet qe te urreje diçka nga suneti qe Derguari (salallahu alejhi ue selem) i ka lene popullit te tij.”

Ndersa versioni i trete me 10 fjale, ne te cilin thuhet vetem nje here “kad kametis salatu”, nuk ka ardhur ne ndonje hadith te sakte, madje shejh Albani thote se nuk e ka gjetur kete gje ne ndonje transmetim, perveç ne librin “Muata” te imam Malikut.

Po keshtu, shejh Albani thote se ka edhe nje transmetim tjeter se ikameti eshte vetem me 9 fjale, por nuk dihet qe ndonje prej dijetareve ta kete marre hadithin e transmetuar per kete sipas domethenies se jashtme te tij, por nese gjendet ndonje prej selefeve qe e ka thene ate, atehere e themi edhe ne, perndryshe do te na duhet ta komentojme… [“Eth Themeru el Mustetab”, f. 212].

Allahu e ka ne Dore suksesin! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 17) Adriatik / Shqipëri: / 13-4-2008

Message: Ese selamu alejkum ue rahmetullah. Allahu jua shperblefte me te mirat e Tij per punen qe po beni. Une ndodhem aktualisht ne shqiperi dhe jetoj ketu, ne nje vend malor. Para disa kohesh nje vella i yni ka kryer medresen ketu ne shqiperi, mbasi e mbaroi ate shkoi per gjuhe arabe e mbaroi edhe ate mbas kesaj shkoi per te studjuar per Sherjat dhe e mbaroi. Ai qe kemi Myfti, ka bere vetem nje medrese te mbaruar ne turqi, mir po lere se nuk ka dije po edhe metod nuk ka ne thirrje, arabisht nuk din. Sipas transmetimeve qe na vijne, prijesi duhet te jete me i miri, mirepo ai nuk ja leshon vendin per te drejtuar xhematin, justifikohet me fjalet se komiteti Musliman e ka vendosur ate edhe nuk paska te drejte xhemati me vendos ate qe i takon, per arsye se komuniteti ja siguron rrogen se xhemati nuk ka mundesi me ja siguru!
Me paresore ka dale sot komuniteti musliman se xhemati. Myftia jone, lere se nuk ka dije, por i ka hy vetja ne qef ,e ka kurorzuar injorancen me epsh dhe ju ka bere deshir me e perballue Allahun Diten e Madhe. Desha e me dite se çfare gjykimi ka Sherjati i Allahut per tipa si ky, qe nuk i binden mases se xhematit. Allahu te shperblefte!

Përgjigje / 14-4-2008

Nuk lejohet te shkaktohet fitne (trazira) ne mesin e muslimaneve, dhe nese Komuniteti musliman cakton nje imam apo myfti, ne nje vend apo xhami te caktuar, xhemati duhet t’i bindet dhe te falet pas tij, nese ai nuk ndjek ndonje sekt apo rruge te humbur e cila te çon ne shirk apo ne kufer. Nese xhemati ka mundesi ta zgjedhe imamin e xhamise, atehere kjo eshte me e mira, sepse do te zgjedhin ate qe duan, por nese nuk kane mundesi, atehere nuk duhet te shkaktojne fitne. Per me teper, lexo pergjigjen e pyetjes para kesaj, me nr. 15.

(Pyetja Nr. 16) Muhamed / 12-4-2008

Message: Esselamu alejkum
Hoxhe, a ben qe ti behet pagesa (vjetore) e imamit tek vendi yne atje ne Kosove, kur dihet se imami nuk eshte pasues i sunnetit, perkundrazi ec sipas asaj qe eshte tradite tek populli (me bidate, sic jane shumica imameve tek ne)?

Përgjigje / 13-4-2008

Ketu kemi dy çeshtje: E para: Caktimi i imamit te xhamise, si zgjidhet ai dhe pas kujt imami nuk lejohet te falesh. E dyta: Caktimi i rroges per imamin e xhamise.

Nese xhemati ka ne dore qe ta zgjedhe imamin e xhamise se tyre, atehere ata duhet te zgjedhin per imam ate qe di permendesh me shume nga Kurani, qe ka me shume dije, qe i eshte me i devotshem dhe qe pason synetin. Pra, te zgjedhin per imam ata qe e meriton dhe qe u pelqen atyre. Por, nese imami caktohet nga komuniteti musliman, apo nga ministria e vakefeve, atehere shihet: nese ai ndjek sekte te humbura te cilat arrijne ne shirk dhe kufer, falja pas tij nuk lejohet, e nese nuk arrin ne shirk e kufer, atehere lejohet falja pas tij dhe ai duhet te keshillohet qe te ndjeke sunetin dhe te largohet nga gjynahet. Nese imami eshte bidatçi dhe therret ne bidatin e tij, atehere ai duhet te hiqet nese xhemati ka mundesi per kete, dhe nese nuk shkaktohet fitne (trazira), perndryshe lejohet qe te falen pas tij, per t’ju ruajtur fitnes dhe duke bere te keqen me te vogel. [Shih ne lidhje me kete: fetvane nr. 1640, te Komisionit te perhershem te fetvave ne Saudi, me kryetar shejh Iben Baz].

Ndersa ne lidhje me caktimin e rroges per imamin e xhamise, kjo eshte e lejuar, qofte caktimi i saj nga komuniteti musliman apo nga xhemati i xhamise, apo nga dikush tjeter. Kjo gje eshte e lejuar dhe eshte permendur ne disa fetva te Komisionit te perhershem ne Saudi, siç eshte fetvaja nr. 3210, 3502, 4787, etj.

Allahu e ka ne Dore suksesin! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 15) Xhevdet / Londër: / 11-4-2008

Message: eselamu alejkum: Pyetja: tek xhamija ku une fali te xhuman ka gati rrethe 3 muaj qe une falem ne ate xhamij por kjo xhamija eshte 3 kate pore ne te njejten dere futen burra dhe gra ne katin e pare falen burrat ne te dytin grate ne te tretin burrat por kur dalim nga xhamija burra dhe gara dalin se bashku ne te njejten rruge e sidomos futen grate ne mese burrave e nuk merret asgje vesh aty behen te gjithe bashk sa shtyhen burrat me grate per te dalur jash. A ben vlla qe te kshillohet ky imami i xhamis?

Përgjigje / 11-4-2008

Po vella, patjeter qe duhet keshilluar imami, me menyre te mire e te bute, duke i thene se eshte e vertete qe ne kohen e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), shkonin ne xhami edhe gra, dhe Pejgamberi ka thene: “Mos i ndaloni grate nga te shkuarit ne xhami, megjithese falja ne shtepite e tyre eshte me mire per to.” [Hadith Sahih. Ebu Daudi 567]. Por, per shkuarjen e grave ne xhami ka rregulla, te cilave ato duhet t’i permbahen. Prej ketyre rregullave eshte: veshja e rregullt Islame, mosparfumosja, mos perzierja me burrat, te ecurit normal dhe si i ka hije nje muslimaneje, qe nuk terheq vemendjen e burrave dhe nuk shkakton provokim. Kujtoi atij hadithin ku thuhet: “Kur Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) doli nje dite nga xhamia, burrat ishin perziere me grate ne rruge. Atehere Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) u tha grave: “Qendroni mbrapa! Ju nuk keni te drejte te ecni ne mes te rruges, por ecni ne anet e rruges.” Qe atehere, grate ecnin ngjitur me murin, sa qe rrobat u ngjisnin pas murit nga qe ecnin ngjitur me te.” [Es Sahiha, 856, 857. E ka nxjerre Ebu Daudi 5272]. Po keshtu Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) caktoi nje dere te veçante per grate, siç ka ardhur ne hadithin e nxjerre nga Ebu Daudi 462.

Umu Seleme (radiallahu anha) transmeton: “Kur Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) jepte selam ne namazin farz, ai qendronte pak kohe ne vendin e tij.” Iben Shihabi shton: “Mendojme se kete e bente me qellim qe te largoheshin te gjitha grate.” Kete e transmeton Buhariu, i cili vazhdon me nje transmetim tjeter ku thote: Nga Umu Seleme, gruaja e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), transmetohet se ka thene: “Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) jepte selam, dhe grate largoheshin dhe futeshin ne shtepite e tyre para se i Derguari i Allahut te largohej (te dilte nga xhamia).” Ne nje transmetim tjeter thuhet: “Ne kohen e te Derguarit te Allahut (salallahu alejhi ue selem), grate ngriheshin menjehere pas dhenies selam nga namazi farz, ndersa Pejgamberi qendronte ulur bashke me burrat qe ishin falur me te, sa te donte Allahu, dhe kur ngrihej Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem), ngriheshin edhe burrat.” [Buhariu].

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) gjithashtu ka thene: “Qe te goditet nje burre me shufer hekuri ne koke, eshte me e mire per te se sa te preke nje grua e cila nuk i lejohet (ta preke).” [Es Sahiha, 226.]

Keto ishin disa argumente te qarta dhe te sakta, ne lidhje me rregullat e faljes se gruas ne xhami, te cilat duhet t’ia kujtoni imamit ne fjale dhe te gjithe muslimaneve.

Allahu eshte Ai i cili jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 14) Arben / Shqipëri: / 11-4-2008

Message: selamun alejkum! Kisha disa pyetje:
Se pari: Dihet qe alkooli (perpunimi, servirja, shitja, pirja, etj.) eshte haram ne Librin e Allahut dhe ne sunetin e te derguarit te Tij deri ne diten e Fundit. Desha te dija: e lejohet ne raste lufte qe armikut t’i shitet alkool ne shkembim te armeve, apo t’i jepet alkool per ta demtuar?
Pyetja e dyte: nese personi falet me imam (me xhemat), a duhet qe te thote “semiallahu limen hamide” kur ngrihet nga rukuja apo duhet te thote vetem “rabena ve lekel hamd”?

Përgjigje / 14-4-2008

Nuk lejohet shitja e alkoolit ne asnje rast, sepse siç e permend edhe vete, ne hadithin e transmetuar nga Enesi, thuhet se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka mallkuar dhjete persona ne lidhje me alkoolin: ate qe e prodhon, ate per te cilin prodhohet, ate qe e pi alkoolin, ate qe e mbart ate, ate per te cilin mbartet, ate qe e servir, ate qe e shet, ate qe ha çmimin e tij, ate qe e blen dhe ate per te cilin blihet.” [Hasen-Sahih. E ka nxjerre Tirmidhiu 1295, Iben Maxheh 3381]. Ndersa ne disa transmetime te tjera thuhet: “Allahu e ka mallkuar alkoolin, prodhuesin e tij…” [Es Sahiha, 839]. Pra, nuk lejohet ne asnje menyre qe alkooli te blihet apo te shitet,apo te prodhohet nga muslimani, qofte edhe me qellim per t’ja shitur armikut, sepse Allahu e ka ndaluar kete gje dhe e gjithe e mira dhe e dobishmja eshte tek ajo qe ka ligjeruar Allahu.
Ka dy mendime tek dijetaret ne lidhje me thenien “Semiallahu limen hamideh” nga xhemati, apo te mjaftohen me fjalen “Rabena ue lekel hamd”: Shumica e dijetareve te medhhebeve thone se xhematit i mjafton fjala “rabena lekel hamd”, siç ka ardhur ne hadithin ku thuhet: “Imami eshte caktuar qe te pasohet ne namaz, prandaj kur ai merr tekbir, edhe ju merrni tekbir, kur ai … dhe kur ai thote “semiallahu limen hamide”, ju thoni : “rabena lekel hamd” [dhe ne nje transmetim tjeter thuhet “rabena ue lekel hamd”]… Te ketij mendimi jane dijetaret hanefi, maliki dhe hanbeli.

Ndersa dijetaret shafii dhe dhahiri thone se xhemati duhet t’i thote te dyja ato: “semiallahu limen hamide” dhe “rabena lekel hamd”. Keta argumentohen me domethenien e pergjithshme te haditheve qe thone se Pejgamberi i thoshte te dyja ato, dhe ai ka thene: “Faluni siç me shihni mua te falem!” Ndersa per hadithin me te cilin argumentohet grupi i pare, keta thone se nuk eshte per qellim qe te mos thuhet “semiallahu limen hamideh” nga xhemati, ashtu si nuk ka per qellim qe imami te mos thote “rabena ue lekel hamd”, pasi qe kane ardhur shume hadithe ku thuhet se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem), kur ngrihej nga rukuja thoshte “semiallahu limen hamideh” dhe kur drejtohej ne kembe, thoshte “rabena ue lekel hamd”, si dhe disa shtesa te tjera qe kane ardhur ne disa transmetime. Ky i dyti eshte edhe mendimi i shejh Albanit (Allahu e meshirofte!), te cilin e ka sqaruar ne librin “Forma e namazit” dhe ne shenimet qe ka bere ne librin “Tamamul Mineh”, ne lidhje me librin “Fikhu Suneh”. Edhe ne mendojme se kjo eshte me e sakta, e Allahu e di me mire.
Allahu eshte Ai i cili jep sukses, dhe paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 13) Abdullah / Kosovë: / 11-4-2008

Message: selamun alejkum

Pyetje: A është prej sunnetit ndonjëher mos bërja e dhikrit pas namazit farz?

Përgjigje / 12-4-2008

Prej sunetit eshte berja e tesbive, leximi i ajetit Kursij dhe i tre sureve te fundit te Kuranit, pas namazit farz, per te cilat kane ardhur argumente nga vepra dhe nga fjala e Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), i cili nxit per berjen e tyre pas çdo namazi duke permendur shperblimin e madh qe ka ne to. Ne nje hadith te nxjerre nga Buhariu dhe Muslimi, transmetohet nga Ebu Hurejra se disa njerez i thane Pejgamberit (salallahu alejhi ue selem): “O i Derguari i Allahut! Njerezit e pasur i moren te gjitha gradet dhe miresine e qendrueshme (xhenetin)!” Ai tha: “E si keshtu?” Thane: “Ata falen ashtu si edhe ne, luftojne si edhe ne, dhe japin lemoshe nga teprica e pasurive te tyre, ndersa ne nuk kemi pasuri qe te japim lemoshe!” Ai tha: “A t’ju tregoj nje pune, me te cilen ju arrini ata qe kane qene para jush dhe ua kaloni atyre qe do te vijne pas jush, dhe askush nuk mund te beje aq sa ju perveç atij qe vepron si ju? Pas çdo namazi, thoni “subhanallah” dhjete here, “el hamdu lilah” dhjete here dhe “Allahu ekber” dhjete here.” Ne transmetime te tjera permendet gjithashtu thenia e ketyre nga 33 here dhe pas ketyre te thuash: “la ilahe il-lallah uahdehu la sherike leh…” me te cilen plotesohen njeqind. Kush i thote keto, atij i falen te gjitha gjynahet, sikur te jene edhe sa shkuma e detit.” [Muslimi].

Pra, ne hadith thuhet: “pas çdo namazi farz”. Keshtu eshte syneti dhe keshilla e pejgamberit (salallahu alejhi ue selem), dhe nuk mund te thuhet se mosberja e dhikrit pas namazit eshte sunet, pasi qe edhe pse ka hadithe ku thuhet se pejgamebri nuk qendronte ulur pas farzit me gjate se te thoshte “Allahumme entes selamu ue minke selamu, tebarekte ja dhel xhelali uel ikrami” [Muslimi], kjo nuk do te thote se ai nuk i bente tesbite duke ecur, apo se ne kete hadith eshte per qellim qendrimi ulur pa levizur pas selamit, dhe pastaj kthehej nga xhemati, siç thuhet ne shume transmetime. E Allahu e di me mire. Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 12) Abdurrahman / Itali: / 7-4-2008

Message: Selamun alejkum. Doja te dija se kur nje person degjon ezanin (ose nuk e degjon por vjen ne xhami diçka mbas thirjes se tij), a e ka obligim ta fale namazin me xhemat? Po kur ky person ka pune a e ka obligim? I bera keto pyetje pasi kam pare shume vellezer qe e falin namazin para xhematit dhe pastaj shkojne ne pune, dhe kur pyeta per argumentin mu tha qe ne origjine eshte e lejuar qe ti ta falesh namazin mbas ezanit, dhe argumenti per obligueshmeri vjen per ezanin, pra qe kush e degjon ezanin duhet ti pergjigjet atij. Doja te dija argumentin per keto situata, se si duhet te veprojme, me lejen e Allahut, nese ka ihtilaf ndermjet dijetareve, doja te dija te gjitha mendimet per kete çeshtje.

Përgjigje / 9-4-2008

Kush e degjon ezanin, e ka obligim qe t’i pergjigjet thirrjes se tij dhe ta fale namazin me imamin e xhamise. Nese dikush gjendet ne xhami kur thirret ezani, atij nuk i lejohet te dale nga xhamia pa e falur namazin me imamin. Nuk lejohet te falet namazi para se te falet xhemati ne nje xhami ku ka imam te rregullt. Argumentet per keto:

Ebu Hurejra transmeton se nje burre i verber erdhi tek Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) dhe i tha: O i Derguari i Allahut! Une nuk kam njeri te me drejtoje per ne xhami. -dhe i kerkoi te derguarit qe t’e bente lehtesim per te qe te falej ne shtepi, dhe pejgamberi ia dha lehtesimin. Kur ai u kthye te ikte, pejgamberi i thirri dhe i tha: “A e degjon thirrjen per namaz?” -“Po”, tha ai. -“Atehere pergjigju asaj!” [Muslimi 1484, etj].

Ebu Sheatha thote: Ishim te ulur ne xhami bashke me Ebu Hurejren, dhe nderkohe muezini thirri ezanin. Nje burre u ngrit te dilte nga xhamia dhe te ikte. Ebu Hurejra e ndoqi me sy deri sa doli nga xhamia, pastaj tha: “Ky njeri e ka kundershtuar urdhrin e Ebu el Kasim (d.m.th. Muhamedit salallahu alejhi ue selem).” [Muslimi 1487, etj.]

Te gjitha hadithet qe urdherojne per faljen e namazit me xhemat, jane argument se nuk lejohet te falet namazi para se te falet imami i xhamise, perndryshe nuk ka kuptim namazi ne xhami, as namazi me imam dhe as me xhemat. Gjithashtu, Pejgamberi ka thene: “Imami eshte caktuar me qellim qe te udhehiqesh nga ai, ndaj mos veproni ndryshe nga ai.” [Buhariu]. Pra, xhamia ka rregullat e saj te percaktuara dhe imami eshte ai qe ka pushtetin ne xhami. Dijetaret thone: Nese imami vonohet per te ardhur te fale namazin me xhemat, atehere vendoset nje tjeter, por me kusht qe te mos shkaktohet ndonje fitne (trazire) dhe ndalim nga imami. [Sherhu Sahihi Muslim, i Imam Neveviut, “Kapitulli i Namazit”, Tema “Nxjerrja per te prire ne namaz njerin nga xhemati, kur vonohet imami, perderisa nuk i frikesohen ndonje te keqeje ne kete gje].

Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 11) Fehmi / Meke: / 4-4-2008

Message: eselamu alejkum. Allahu ju shperbleft!
Nese nje person gabon gjate namazit te akshamit ne vend se ti fale 3 rekate farz i ka falur 4, dhe ka harruar sexhden e harreses dhe ka dhen selam pastaj ju ka kujtuar, si duhet vepruar? Allahu ju shperbleft me te mira.

Përgjigje / 5-4-2008

Ne lidhje me harresen apo dyshimin qe i lind personit gjate namazit kane ardhur disa hadithe me shprehje dhe forma te ndryshme, te cilat urdherojne per berjen e dy sexhdeve ne vend te gabimit apo harreses, ne fund te namazit, para ose pas dhenies se selamit. Ne lidhje me keto rregulla e forma ka mospajtim ne mesin e dijetareve, por ne po permendim ate qe eshte me afer te saktes, pas mbledhjes se te gjitha haditheve te ardhura ne kete teme dhe pas analizimit te tyre, te perfituara keto nga sqarimi i Sahihut te Muslimit, nga shejh Meshhur Hasen Al Selman, ne sqarimin e haditheve te temes “Harresa ne namaz”:

Nese muslimani harron ose dyshon dhe shton apo le mangut diçka nga namazi, atehere shihet: nese ajo qe ka lene eshte prej shtyllave te namazit, duhet ta perserise ate rekat dhe para se te jape selam, duhet te beje dy sexhde per harresen, e nese eshte nga vaxhibet e namazit, atehere mjafton te beje dy sexhdet e harreses para se te jape selam. Kjo, nese le diçka mangut. E nese shton diçka nga namazi, qofte edhe nje rekat tjeter me shume, atehere duhet te besh dy sexhde te harreses pasi te japesh selam, dhe pa bere teshehud tjeter. Ky eshte rregulli: nese shton diçka ne namaz nga harresa, dy sexhdet e harreses behen pas selamit dhe nese le mangut diç prej namazit, atehere dy sexhdet e harreses behen para se te japesh selam. E, nese dyshon ne numrin e rekateve, atehere mbeshtetet ne numrin e sigurte te rekateve qe ka falur (nese dyshon nese ka falur 2 apo 3, mbeshtetet ne numrin 2 dhe ploteson namazin), pastaj ben dy sexhde te gabimit dhe harreses para dhenies selam.

Duhet pasur gjithashtu parasysh se dijetaret thone: “Nese dyshimi ne numrin e rekateve te namazit, lind pas dhenies se selamit, ai nuk merret parasysh dhe nuk behet sehvi sexhde (sexhde harrese). Po keshtu, nese dyshimi lind pastaj largohet, nuk merret parasysh. Po keshtu, nese dyshimet shtohen, sa qe personi nuk ben nje veprim veçse dyshon ne te, ky dyshim gjithashtu nuk merret parasysh. Po keshtu, nese gabohet ne berjen e dy sexhdeve te harreses, atehere nuk behet me sexhde te tjera per kete gabim. Dy sexhdet e harreses jane te ligjshme vetem per ate qe harron apo gabon ne namaz dhe jo per ate qe gabon qellimisht dhe me vetedije, sepse ne kete rast namazi i tij prishet plotesisht dhe duhet perseritur nga e para.”

Rasti i personit ne fjale, i cili ka shtuar nje rekat ne namazin farz, duhet qe pas selamit te beje dy sexhde te harreses dhe asgje tjeter. E, nese ka kaluar shume kohe nga ndodhja e kesaj, ne fetvane 12675, te Komisionit te Perhershem te fetvave, thuhet se: “mjafton qe personi te beje dy sexhde te harreses per ate namaz, dhe te mos e perseris ate namaz.” Menyra e berjes se dy sexhdeve ne kete rast eshte: “Te marresh tekbir duke thene “Allahu ekber” dhe te biesh ne sexhde, pastaj te besh edhe nje sexhde tjeter, dhe te japesh selam.”

Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 10) Umeri / Londër: / 3-4-2008

Message: Es-selamu alejkum ue rahmetullah!
Nje vella musliman ne namazin e tij me xhemat, ne rekatin e fundit, pasi perfundon vete teshehudin, jep selam pak kohe para se te jape selam imami. Kete veprim e kryen pa vetedije (d.m.th pa qellim). Dhe pas dhenies selam te imamit ai nuk kryen asnje veprim tjeter! Duke e ditur qe kjo gje ka ndodhur dy jave me pare. Cili eshte vendimi ne lidhje me namazin e ketij vellai?

Përgjigje / 4-4-2008

Ne pyetjen e peste te Fetvase nr. 6278, te Komisionit te Perhershem te Fetvave, thuhet: “Parakalimi i imamit nga ata qe falen pas tij eshte haram, madje nga gjynahet e medha, per shkak se per kete ka ardhur kercenim nga Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem), i cili ka thene: “A nuk ka frike ndonje prej jush, qe kur e ngre koken para se ta ngreje imami, Allahu t’ia shnderroje koken atij ne koke gomari, apo t’ia shnderroje fytyren ne fytyre gomari?!” (Buhariu) Ndersa ne lidhje me vlefshmerine e namazit te tij ka mospajtim mes dijetareve, dhe mendimi me i sakte eshte se: nese e kalon imamin me qellim, namazi prishet dhe nese e kalon ate jo qellimisht por nga harresa, atehere pret imamin dhe vazhdon namazin me te (d.m.th. nuk prishet namazi).” Allahu eshte Ai i cili jep sukses! Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi pejgamberin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 9) Abdulaziz / Shqipëri: / 2-4-2008

Message: Selamun alejkum. Allahu ta shperblefte per pergjigjet dhe doja te te pyesja duke pare pyetjen e Nardit nga Fieri dhe pergjigjen tuaj desha te dija qe kur behen tespite a duhet te rrish si ne teshehudin e fundit apo kembekryq, si eshte sunneti? Allahu ta shperblefte me te mira.

Përgjigje / 2-4-2008

Elhamdu lilah qe ne fene tone nuk ka ndonje veshtiresi dhe secili mund te veproje sipas mundesise. Secili mund te ulet si ta kete me te lehte per te ndenjur ulur ne berjen e tesbive apo lutjeve pas namazit, dhe nuk mund te thuhet qe nje menyre e te qendruarit eshte sunet dhe nje tjeter jo, ndryshe nga te qendruarit ne teshehud gjate namazit. Pas kerkimit, nuk gjeta ndonje hadith qe te pershkruaje menyren e uljes pas namazit, por sidoqofte, edhe nese vertetohet ndonje hadith per menyren e uljes pas namazit, ne çdo rast ajo menyre eshte sunet ashtu si edhe ne namaz, dhe personi nuk ka gjynah nese ulet ne menyren qe e ka me te lehte. E Allahu e di me mire.

(Pyetja Nr. 8) Nardi / Fier-Shqipëri: / 28-3-2008

Message: selamu alejkum. Kur xhemati reshtohet per te fal farzin dhe thiret ikameti, fjalet mbas ikametit qe behen nga xhemati, a jan te lejushme? sepse kam degjuar qe thon pa argumenta fjalet mbas ikametit jan haram, dhe kemi degjuar qe mbas namazit behen tesbit pa leviz nga vendi sepse vjen nje engjell dhe ben dua per ty deri sa ti mbaron tesbit. A jan sahih apo jan fjal pa baza sepse skam degjuar argument per keto? ALLAHU JUA SHPERBLEFT DHE NA BASHKOFT NE XHENET.

Përgjigje / 28-3-2008

Nuk ka ardhur ndonje lutje e veçante pas ikametit dhe para tekbirit fillestar te namazit, por mund te perseriten fjalet e muezinit gjate ikametit dhe duaja per Pejgamberin si ajo pas ezanit, nese imami le kohe per kete deri sa te marre tekbirin fillestar. Kjo eshte fetvaja e Komisionit te perhershem ne Saudi, Fetvaja nr. 10426. Dhe sic shihet, per kete nuk ka argument tjeter perveç krahasimit te ikametit me ezanin, e Allahu e di me mire.

Nuk ka argument te thuhet se fjalet pas ikametit jane haram, sepse imami mund te flase dhe po keshtu dikush prej xhematit mund te keshilloje per drejtimin e rreshtave. Por lutje te veçante nuk ka, siç e pame me siper.

Pas perfundimit te namazit me dhenien e selamit, eshte sunet qe te qendrohet ne vendin e faljes dhe te besh lutjet dhe tespite sipas haditheve qe kane ardhur ne lidhje me keto. Por, nese ndokush ngrihet pa i bere tespite dhe del nga xhamia, nuk ka ndonje gjynah, por ka lene sunetin. [Nga fetvaja nr. 6195, e Fetvave te komisionit te perhershem.] Ndersa fjalen se vjen nje engjell… nuk e kam gjetur ne ndonje hadith, pas kerkimit te gjate. E Allahu e di me mire. Paqja dhe bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 7) Abdurrahman / Itali: / 26-3-2008

Message: selam alejkum. Kur te tjeret po falin namazin me xhemat dhe ti e kap ne ruku por pa thene subhane rrabijel adhim as edhe nje here, a e ke kapur rekatin?

Përgjigje / 28-3-2008

Ne hadithin e transmetuar nga Ebu Hurejra (radiallahu anhu) thuhet se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Nese vini ne namaz dhe na gjeni ne sexhde, bini ne sexhde dhe mos e llogarisni ate rekat. Kush e arrin nje rekat, ai e ka arritur ate namaz.” Dhe ne nje shprehje tjeter te ketij hadithi thuhet: “Kush e arrin rukune, e ka arritur ate rekat.” [Hadith Sahih; Ebu Daudi 893, Darakutni 132, etj. El Irva 496].

Prej ketu, nese personi arrin imamin ne ruku, dhe e ben rukune sipas rregullit te saj: duke u vendosur mire ne ruku dhe me kurrizin drejt, gje e cila patjeter qe kerkon te thuhet “subhane rabijel adhim” te pakten nje here, atehere e ke arritur ate rekat, ne te kundert nuk e ke arritur rekatin dhe duhet ta plotesosh ate pasi te japi imami selam. Nuk qendron llogaritja apo jo e rekatit tek thenia “subhane rabiel adhim”, sepse kjo eshte nga vaxhibet e namazit dhe jo nga ruknet e tij, dhe dallimi mes vaxhibit dhe ruknit te namazit eshte se kur len nje vaxhib, ai rregullohet duke bere dy sexhde para apo pas selamit, e nese len nje rukn, duhet patjeter qe ta plotesosh ate para selamit. Por problemi qendron se rukuja nuk llogaritet nese ti nuk e ben ate sipas rregullit, te cilin e thame me siper. Lexo per me teper rreth veprave te namazit ketu.

(Pyetja Nr. 6) Fatos / Kosovë: / 23-3-2008

Message: Es-selamu alejkum, Allahu ju shperblefte per mundin e juaj qe po e beni ne perhapjen e davetit te mirefillt te islamit autentik. Pyetje: A ka mundesi te na sqaroni, Allahu ju shperbleft, lidhur me pantallonat se a eshte haram me u fal me pantolona apo jo, sepse tek vendet tona shumica mbajn pantolona pasi qe eshte zakon i keti vendi, mirepo ajo qe me shtyu te bej kete pytje ka te beje lidhur me nje fetwa te shejh Albanit me ante te se ciles ai e thot se nuk eshte e lejuar te personi te falet me pantallona?

Përgjigje / 26-3-2008

Eshte e vertete se shejh Albani (Allahu e meshirofte!) ka thene se nuk lejohet qe muslimani te veshe pantallona vecanerisht kur falet, sepse ato jane veshje e mosbesimtareve dhe pershkruajne auretin. Kete e ka thene ne kaseten nr. 229, te vargut “Udhezimi dhe Drita”. Por duhet pasur parasysh se shejhu i drejtohet ketu arabeve, tradita e te cileve nuk eshte veshja e pantallonave, dhe pervec kesaj, shejhu nuk thote se sikur nje musliman te falet me pantallona, namazi i tij nuk quhet, por thote se nuk lejohet. Ndersa ne nje kasete tjeter thote se falja me pantallona eshte mekruh ose haram. Por, siç dihet nga dijetaret e fikhut, nese personi vepron diçka te ndaluar gjate kryerjes se nje detyrimi, siç eshte namazi, atehere namazi i tij eshte i sakte, por personi merr gjynah per vepren e tij te ndaluar. Sigurisht, kur ajo veper nuk eshte prej atyre qe e prishin namazin. Keshtu qe ne rastin tone, nese pantallonat e zbulojne auretin (pjesen nga kerthiza deri nen gju), atehere namazi prishet. Ndersa ne rast se ato jane te ngushta dhe pershkruajne pjeset e turpshme te turpit, e sidomos ne ruku e ne sexhde, ne kete rast ka kundershtim mes dijetareve, nese eshte zbuluar aureti apo jo? Shumica e dijetareve jane te mendimit se namazi nuk prishet por personi merr gjynah dhe nese ai ka mundesi, duhet t’i nderroje ato pantallona.

Shejh Feuzani u pyet: A lejohet namazi me pantallona per gruan apo per burrin, dhe nese gruaja vesh rroba te lehta qe nuk e shfaqin auretin e saj, çfare gjykimi ka ne kete rast?

Ai u pergjigj: Rrobat e ngushta te cilat i pershkruajne pjeset e trupit, dhe ato qe pershkruajne trupin e gruas dhe gjymtyret e saj, nuk lejohet te vishen. Rrobat e ngushta nuk lejohet te vishen as nga burrat dhe as nga grate, megjithese per grate ndalesa eshte me e forte per shkak se provokimi tek ato eshte me i madh. Ndersa namazi ne keto rroba, nese njeriu falet duke e mbuluar trupin e tij me keto rroba, namazi ne vetvete eshte i sakte, per shkak se ai e ka mbuluar auretin, por ai qe falet me rroba te ngushta merr gjynah, pasi qe mund te lere mangut diçka prej namazit nga rrobat e ngushta, si dhe nga ana tjeter, ai behet shkak per provokim dhe terheqje te vemendjes tek ai, e veçanerisht grate.

Po keshtu, ne lidhje me veshjen e pantallonave i eshte drejtuar nje pyetje “Komisionit te perhershem te fetvave” ne Arabine Saudite, dhe pergjigja ka qene se: Veshja e pantallonave, e kustumit dhe te ngjashme me to, origjina ne llojshmerine e veshjeve eshte e lejuar, sepse kjo lidhet me traditat e njerezve, por ketu perjashtohen ato qe jane ndaluar me argument te sheriatit, siç eshte ndalimi i mendafshit per burrat, rrobja e tejdukshme, rrobja e ngushte qe pershkruan auretin, sepse ne kete rast eshte njesoj si zbulimi i auretit. Po keshtu rrobat qe jane tipike te mosbesimtareve nuk lejohet te vishen as nga burrat dhe as nga grate, sepse Pejgamberi ka ndaluar nga te ngjasuarit me mosbesimtaret. Ndersa veshja e pantallonave nuk eshte tipike per mosbesimtaret, por nje veshje e pergjithshme e cila vishet si nga mosbesimtaret edhe nga muslimanet ne vende te ndryshme… [Fetvaja nr. 4566].

Pra, ruaju vella dhe kujdesu qe pantallonat e tua te jene sa me te gjera dhe kemisha jote sa me e gjere dhe e gjate, me qellim qe te mbulosh sa me mire auretin tend dhe te kenaqesh Zotin tend.

Por duhet pasur parasysh se nuk lejohet zgjatja e pantallonave nen nyjet e kembeve, qofte me mendjemadhesi apo pa mendjemadhesi, sepse Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thene: “Tre personave, Allahu nuk ka per t’u folur ne diten e Kiametit, nuk ka per te pare tek ata dhe nuk ka per t’i pastruar!” Te pranishmit thane: “Paskan humbur dhe jane shkaterruar! Kush jane ata, o i deguari i Allahut?” Tha: “Ai qe zgjat rroben, ai qe te kujton te miren qe te ka bere, dhe ai i cili e shet mallin e vet me betim te rrejshem.” [Muslimi, etj]. Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) gjithashtu ka thene: “Ajo qe zgjatet poshte nyjeve (kyceve) te kembes, do te jete ne zjarr! (pjesa e kembes poshte nyjes qe mbulohet nga rrobja, do te jete ne zjarr).” [Buhariu, etj]. Ne nje hadith tjeter thuhet: “Ne zgjatjen e rrobes nen nyje hyjne sirvalet (shallvaret qe vishen nga mezi e poshte), kemisha (rrobja qe mbulon te gjithe trupin nga shpatullat deri nen gju) dhe Imamja (shalli qe mblidhet rreth kokes). Kushdo qe terheq zvarre me mendjemadhesi diçka prej ketyre, ate nuk ka per ta pare Allahu ne diten e kiametit.” [Sahih; Ebu Daudi 4094,Iben Maxheh 3576]. Iben Uthejmini (Allahu e meshirofte!) thote: “Mund te thuhet se zgjatja e rrobes nen kycin e kembes eshte dy llojesh: 1. Nga mendjemadhesia, gje e cila eshte nga gjynahet e medha dhe per kete ka ardhur kercenim i rende ne hadith, dhe 2. Jo nga mendjemadhesia, dhe ne kete rast mund te thuhet se denimi i tij eshte me i lehte se i pari, por pjesa poshte nyjes do te digjet ne zjarr, siç thuhet ne hadith.” [Fetava Nurun ala derb].

Allahu e di me mire, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, familjen dhe shoket e tij!

(Pyetja Nr. 5) Umu Hamza / Kosovë: / 14-3-2008

Une e kam nje pytje qe ka te bej me namazin e udhtarit ,,, sa e di une qe nese jemi udhtar duhet ta shkurtojim namazin vetem 3 dite ,,,, por e kam lexuar ne internet se Abdullah Iben Omeri ka pasur nje kopsht e ka shkua atje 2 muj dite e shkurtonte namazin dhe kinse largesia e tij nga shtepia ishte 12 km. nuk di a eshte hadith apo cka ju lutem ma sqaroni Allahu ju shperblefte dhe nese eshte hadith, a lejohet me u bazue ne te? esselamu alejkum.

Përgjigje / 15-3-2008

Thuajse gjithçka në lidhje me rregullat e namazit të udhëtarit i gjen në broshurën e shejh Ibën Bazit (Allahu e mëshiroftë). Shko te ai artikull duke klikuar këtu.

Shenim: Shejh Ibën Bazi, Allahu e meshirofte, zgjedh mendimin e shumices se dijetareve qe thote se udhetimi kufizohet me afro 80 km, dhe se udhetimi me pak se 80 km nuk quhet udhetim qe ben te lejuar shkurtimin e namazit dhe rregullat e tjera te udhetimit. Por ne anojme nga mendimi i shejh Albanit, Allahu e meshirofte, i cili thote se per udhetimin nuk ka ndonje largesi te caktuar ne km, per shkak se dicka e tille nuk ka argument dhe me e sakte eshte te thuhet se kete gje e percakton zakoni i njerezve te cdo vendi; kur personi quhet udhetar sipas zakonit te njerezve, ai eshte udhetar edhe nese largesia nga shtepia e tij ne vendin ku ka shkuar eshte e vogel. Fetvaja e shejh Albanit ne lidhje me kete eshte ne kaseten nr. 701, fetva nr. 1. min: 0.4.16.

(Pyetja Nr. 4) Hava / Prizren: / 11-3-2008

Message: selam alejkum. Kam nje pyteje: A lejohet ta falet namazi ne nje dhom ku gjenden buste? A pranohet ai namaz etj… Allahu ju shperbleft me te mira.

Përgjigje / 11-3-2008

Në lidhje me këtë pyetje, lexo fetvanë e “Komisionit të përhershëm të fetvave”, në Arabinë Saudite, dhe siç e pamë në fetvanë para kësaj në lidhje me fotografitë, nuk ka dallim mes skulpturës, pikturës dhe fotografisë për nga gjykimi i tyre.

Pyetja e tretë nga fetvaja nr. 1619:

Cili është gjykimi për vendosjen e fotografive të njerëzve apo kafshëve në xhami? A lejohet kryerja e namazit në një xhami ku ka fotografi të tilla? A është i saktë namazi që falet duke pasur veshur rrobë me fotografi të njerëzve apo kafshëve? A lejohet zbukurimi i klasave të shkollës apo dhomës së gjumit me fotografi njerëzish apo kafshësh?

Përgjigja: Nuk lejohet vendosja e fotografive të njerëzve apo kafshëve në xhami dhe ato duhet të hiqen menjëherë nga xhamia që ka prej tyre. Ndërsa namazi i atij që falet në atë xhami ku ka fotografi, është i saktë por nuk duhet ta ketë fotografinë përpara vetes (nga ana e Kibles), ndërsa gjynahun për fotografinë e ka ai i cili e ka vendosur atë si dhe ai i cili ka mundësi ta heqë dhe nuk e heq atë.

Nëse dikush falet me rrobë në të cilën ka fotografi njerëzish apo kafshësh, namazi i tij është i saktë, por ai merr gjynah.

Zbukurimi i klasave të shkollës apo dhomës së gjumit me fotografi njerëzish apo kafshësh nuk lejohet.

Allahu na dhëntë sukses! Dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi Pejgamberin tonë, Muhamedin, familjen dhe shokët e tij!

“Komisioni i përhershëm për kërkimet shkencore dhe për fetva”

Kryetar: Abdulaziz ibën Abdullah ibën Baz.

Nënkryetar: Abdurrazak Afifi.

Anëtar: Abdullah ibën Gudejan.

Anëtar: Abdullah ibën Kaud.

(Pyetja Nr. 3) Ebu Abdilah: / 2-3-2008

Message: asselamu aleykum, um interesoj lidhur me lutjet after teshehudit dhe para selaamit,kum ni ma perpara se mujna mu lut me qfardo lutje edhe ne qfardo gjuhe po qysh pe kuptoj prej librit t’sheikh Albanit rrahimahullah, duaja para selamit duhet me kan nja prej duave me t’cilen u lut Rrasulullahi sallallahu aleyhe wa sellam, cilla esht e sakt? barakallahu feekum.

Përgjigje / 5-3-2008

Ne lidhje me kete pyetje po sjellim nje fetva te Komisionit te perhershem te fetvave ne Arabine Saudite, te drejtuar nga Shejh Iben Baz Allahu e meshirofte:

Pyetja: A lejohet falja e namazit me gjuhe tjeter pervec gjuhes arabe?

Pergjigja: Nuk lejohet kryerja e namazit me gjuhe tjeter pervec gjuhes arabe, nese ke mundesi ta kryesh ate ne gjuhen arabe. Muslimani duhet te mesoj nga gjuha arabe ato qe nuk i lejohet te mos i dije, nga te cilat eshte edhe mesimi i sures Fatiha, Teshehudi, fjalet qe thuhen kur ngrihesh e kur ulesh ne namaz, fjalet qe thuhen ne ruku e ne sexhde, fjala ‘Allahume igfirli” mes dy sexhdeve dhe dhenia e selamit. Ndersa ai qe nuk ka mundesi t’i thote keto ne arabisht, atehere t’i thone ne gjuhen e tij, pervec sures Fatiha, sepse leximi i saj nuk vlen veçse ne gjuhen arabe. Ndersa ne vend te leximit nga kurani perveç fatihase, duhet te thote si ne hadithin e Abdullah iben ebi Eufa: se nje burre erdhi tek Pejgamberi sallahu alejhi ue selem dhe i tha: “Une nuk mund te marr gje nga Kurani (nuk mundem te mesoj permendesh), ndaj me meso se cfare mund te them ne vend te leximit te tij (ne namaz)!” Pejgamberi i tha: “Thuaj: Subhanallah, uel hamdu lilah, ue la ilahe ilallah uaAllahu ekber, ue la haule ue la kuvete ila bilahi el alijil adhim.” Ai tha: “O i Derguari i Allahut! Keto jane per Allahun (dmth madherim e lavderim per Allahun), por per vete cfare te them (dmth cfare lutje te bej per vete)?” Pejgamberi salallahu alejhi ue selem i tha: “Thuaj: O Zot! Me meshiro, me furnizo, me fal dhe me udhezo!” Kur ai u ngrit, beri me shenje me dore (per te terguar se i mbushi duart) dhe pejgamberi tha: “Ky i mbushi duart me hajer (me te mira).” E ka nxjerre Ahmedi, Ebu Daudi (832) dhe Nesai. [Shejh Albani e ka konsideruar te mire (hasen)]. Ky lehtesim bazohet ne Fjalen e Allahut: “Ruajuni Allahut (permbajuni ligjeve te Allahut) sa te mundeni.” dhe ne fjalen e Pejgamberit salallahu alejhi ue selem: “kur ju urdheroj per diçka, kryeni prej saj sa te mundeni!” Kjo, deri sa te mesoje gjuhen arabe, gje me te cilen duhet te filloje menjehere.

Allahu e ka ne dore suksesin, dhe paqja e bekimet e Allahut qofshin mbi te derguarin tone, Muhamedin, mbi shoket dhe familjen e tij!

[Komisioni i perhershem per kerkimet shkencore dhe per fetva. Fetva Nr. 4211. Kryetar: Abdulaziz bin Abdullah bin Baz. Anetar: Abdullah bin Kaud. Anetar: Abdullah bin Gudejan]

Ndersa shejh Albani Allahu e meshirofte, thote qe edhe duate qe behen para dhenies se selamit duhet te jene te njejtat dua qe ka bere pejgamberi salallahu alejhi ue selem, sepse ky eshte namaz dhe ne namaz nuk lejohet veprimi i dickaje tjeter qe nuk e ka bere pejgamberi. Por ne rast se dikush joarab nuk ka mundesi qe t’i beje ato lutje ne arabisht, i lejohet atij qe t’i beje ne gjuhen e tij, por duhet te perpiqet qe te mesoje arabisht, te pakten duate dhe theniet qe kane lidhje me namazin.

Ndersa per lutjet qe behen jashte namazit, nuk ka problem qe te behen ne gjuhe tjeter pervec arabishtes per ate qe nuk di arabisht. E Allahu e di me mire!

(Pyetja Nr. 2) Abu Abdilah / Kanada

Subjekti: Pyetje rreth namazit:

Nje vlla u fal me ni xhemat, dhe kur njerzit tjer erdhen von edhe fillun xhematin e dyt, ky u fal edhe me neve, kur e pyeta, tha se nuk jom i sigurt qi heren e pare u fala me khushu (frikërespekt), a esht kjo e lejume? barakallahu feekum.

Përgjigje / 15-11-2007

Nga kjo pyetje dalin dy çështje: E para: bërja e dy xhemateve në të njëjtën xhami. E dyta: Përsëritja e të njëjtit namaz dy herë në një ditë. Për të parën ka ndalim nëse xhamia ka imam të rregullt dhe në të falen pesë vaktet, [shejh Albani ka arritur në përfundimin se kjo gjë nuk lejohet dhe përmend për këtë edhe fjalën e imam Shafiut, etj. “Kaseta nr. 761 “Silsiletul Huda uen Nur”], dhe po kështu për të dytën ka ardhur ndalim nga Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) i cili ka thënë: “Mos e falni një namaz dy herë në një ditë.” [Hadith Hasen, “El Mishkat” 1157]. Edhe atyre dy burrave që erdhën në xhami pasi e kishin falur namazin në shtëpitë e tyre, dhe i gjetën muslimanët duke u falur pas Pejgamberit, ata ndenjën ulur dhe nuk u falën, pas namazit Pejgamberi u tha: “Nëse faleni në shtëpitë tuaja pastaj vini në xhami namazi është duke u falur me xhemat, faluni me ta dhe ai namaz është nafile për ju.” [Hadith Sahih, “El Mishkat” 1152]. Pra, njëri prej dy namaze është nafile dhe jo dy farze. Ndërsa arsyetimi me frikërespektin në namaz nuk është i konsideruar për përsëritjen e namazit. Namazi nuk përsëritet vetëm nëse namazi i falur në fillim nuk ka qenë i vlefshëm. Për këtë ktheju gjërave që e prishin namazin. E Allahu e di më mirë!

(Pyetja Nr. 1) Abdulaziz / Shkodër

Pyetje: Es-selamu alejkum! Allah ta shperblefte per pergjigjen, por desha te dija ne lidhje me namazet te cilat jane falur duke e pasur te qarte nijetin por jo duke e formuluar ate me mend dhe jo njekohsisht me tekbirin.

Shejhul Islam Ibn Tejmija ka mendimin se lenia e namazit me xhemat pa arsye çon ne mospranimin e namazit, cili eshte mendimi ne pergjithsi i dijetareve?
A eshte arsyetim lenia e namazit kaza per shkak te shkolles, po per shkak te punes?
Nese len tre xhuma pa u falur nga pertesa a quhesh kafir?

Allahu ju ruajt, u banen pyetje shume por ketu ne shkoder nuk ka shum njerez me dije te paster, Allahu jua shperblefte. Es-selamu alejkum we rahmetullah!

Përgjigje / 08-11-2007

Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) thotë: “Veprat janë sipas qëllimit…” dhe vendi i nijetit është zemra, dhe nuk ka nevojë shprehet me gojë. Kur ti ngrihesh për të marrë abdes, ky është nijeti për namazin që do falësh me atë abdes. Nuk ka njeri me logjikë dhe që nuk është i detyruar për veprimin e diçkaje, vetëm se e ka bërë nijetin për kryerjen e saj. Ndaj disa dijetarë thonë: “Sikur Allahu të na kishte ngarkuar kryerjen e ndonjë vepre pa nijet, kjo do të ishte ngarkesë që nuk e mbanim dot.” As nga Pejgamberi dhe as nga shokët e tij nuk ka ardhur argument se ata e shprehnin nijetin. Ata që dëgjoni ta bëjnë këtë gjë, e bëjnë nga padituria ose nga imitimi i dikujt që e ka thënë këtë prej dijetarëve, të cilët thonë se nijeti duhet të shprehet me qëllim që zemra të përputhet me gjuhën. Por ne themi se kjo nuk është e saktë, dhe sikur të ishte diçka e lejuar, atëherë Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) do t’ia kishte sqaruar atë popullit të tij me fjalën ose veprën e tij. [Ibën Uthejmin, Fetava es Salat].
Dijetarët kanë kundërshtim në lidhje me namazin me xhemat: a është kusht xhemati për pranimin e namazit, apo namazi është i vlefshëm edhe nëse nuk falet me xhemat, por në këtë rast merr gjynah? Mendimi më i saktë është se falja e namazit me xhemat është vaxhib dhe jo kusht për vlefshmërinë e namazit, por kush e lë atë merr gjynah, përveç n.q.s. ka arsye të konsideruar. Argument për këtë është se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) e krahasoi namazin me xhemat me namazin e atij që falet vetëm duke thënë se namazi me xhemat është më i mirë me kaq e kaq gradë, gjë e cila do të thotë se edhe në namazin e atij që falet vetëm ka gradë dhe mirësi, dhe kjo nuk mund të ndodhë vetëm nëse namazi është i vlefshëm. [Ibën Uthejmin, Fetava es Salat].
Kush e dëgjon ezanin dhe ka mundësi të shkojë në xhami, ai e ka vazhib që të shkojë të falet me xhemat, e nëse nuk mundet atëherë të falë namazin në kohën e tij me sa të mundet; “Allahu nuk ngarkon askënd më tepër se sa ka mundësi.” [El Bekare, 286]. Arsyet e konsiderushme për lënien e namazit të xhumas janë arsye edhe për lënien e namazit me xhemat. [Shejh Albani, kaseta me titull “Gjykimi për namazin me xhemat”].
Për lënien e namazit të xhumasë ka ardhur kërcënim; transmetohet nga Xhabiri (radiallahu anhu) se ka thënë: Kam dëgjuar të Dërguarin e Allahut (salallahu alejhi ue selem) mbi minberin e tij, të thotë: “A do t’i japin fund disa njerëz lënies së xhumave, apo t’ua vulosë Allahu zemrat dhe të bëhen prej të pakujdesshmëve?!” Po kështu është vërtetuar se Pejgamberi (salallahu alejhi ue selem) ka thënë: “Kush lë tre të xhuma nga mospërfillja, atij i vuloset zemra.” d.m.th. nga zhvlerësimi dhe moskujdesja për të dhe vlerën e saj, atij i vuloset zemra, Allahu na ruajtë, njësoj si hipokritët, për të cilët Allahu thotë: “Kjo sepse ata besuan dhe pastaj mohuan, kështu që zemrat e tyre u vulosën…” dhe vulosja është mosarritja e hajrit tek ato, vetëm nëse do Allahu. [Komentim i shejh Abdullah ibën Abdurrahman el Xhibrin, “Sherh et Tes-hil fil Fikh”].

Dërgo pyetjen!

Përgjigja do tju vijë në emailin tuaj, dhe mund të publikohet këtu nëse do të shihet e arsyeshme

Mesazhi u dërgua me sukses! Përgjigja do tju vijë në e-mailin tuaj.
Pati një gabim gjatë përpjekjes për të dërguar mesazhin tuaj. Ju lutemi provoni përsëri.

Pyetje-Përgjigje rreth Namazit (1)

Pyetje-Përgjigje rreth Namazit (1)

Dërgo pyetjen!

Përgjigja do tju vijë në emailin tuaj, dhe mund të publikohet këtu nëse do të shihet e arsyeshme

Related Posts